Φορολογική δήλωση: Πώς θα δηλώσετε το σπίτι σας χωρίς λάθη
Αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα στα οποία διέμειναν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους πρέπει να αναγράψουν και στις φετινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος οι φορολογούμενοι. Η συμπλήρωση των στοιχείων των κατοικιών στις φορολογικές δηλώσεις είναι και φέτος υποχρεωτική. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) υπολογίζει, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων, τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) διαβίωσης που αντιστοιχούν στις κατοικίες τις οποίες χρησιμοποίησαν οι φορολογούμενοι το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν είτε τούς έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
Οι φορολογούμενοι πρέπει λοιπόν και φέτος να δηλώσουν στις φορολογικές τους δηλώσεις αναλυτικά στοιχεία για τις κατοικίες τους. Η αναγραφή των στοιχείων αυτών πρέπει να γίνει από κάθε φορολογούμενο στον πίνακα 5.1 του βασικού φορολογικού εντύπου Ε1. Για τη συμπλήρωση του πίνακα αυτού ισχύουν οι ακόλουθες οδηγίες:
1) Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει ο φορολογούμενος όταν θα έρθει η ώρα να συμπληρώσει τον πίνακα 5.1 είναι να επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας (πρέπει να "κλικάρει" μέσα στο πλαίσιο αυτό) . Εφόσον επιλέξει το πλαίσιο αυτό, θα εμφανιστεί στην οθόνη του υπολογιστή του ένας πίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας της δήλωσης του Ε1, είτε της εικόνας του Ε9. Ο φορολογούμενος πρέπει πρώτα να επιλέξει μια από τις δύο εικόνες. Στη συνέχεια, από το νέο πίνακα που θα εμφανιστεί και θα περιέχει τα στοιχεία των ήδη δηλωθεισών κατοικιών, ο φορολογούμενος θα πρέπει να επιλέξει όποια ακίνητα χρησιμοποίησε κατά τη διάρκεια του 2018 για τη διαμονή του και να τα χαρακτηρίσει ανάλογα (κύρια - 1η δευτερεύουσα - 2η δευτερεύουσα και λοιπές). Στη συνέχεια πρέπει να τα καταχωρήσει και τέλος να επιλέξει "Μεταφορά στη Δήλωση", προκειμένου τα στοιχεία που δήλωσε να μεταφερθούν και να αποτυπωθούν στον πίνακα 5.1 της φορολογικής του δήλωσης.
Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται στον πίνακα τα στοιχεία ενός ακινήτου που θέλει να δηλώσει, ο φορολογούμενος πρέπει να επιλέξει "εισαγωγή νέου ακινήτου" και να καταχωρήσει όλα τα στοιχεία του ακινήτου.
2) Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2018, πρέπει, κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5.1, να επιλέξει και πάλι το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας. Στη συνέχεια πρέπει να εισάγει τα στοιχεία της καινούργια κύριας κατοικίας, να την χαρακτηρίσει, να την καταχωρήσει και να επιλέξει "Μεταφορά στη δήλωση". Τέλος, θα πρέπει να επιλέξει την προηγούμενη κύρια κατοικία και ξανά "Μεταφορά στη δήλωση". Τα στοιχεία της προηγούμενης κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο. Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.
3) Εάν κατά την επιλογή του κίτρινου πλαισίου στον πίνακα 5.1 εμφανιστούν 2 ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί, τότε ο φορολογούμενος πρέπει να χαρακτηρίσει ως κύρια κατοικία μόνο το ακίνητο που έχει στην κατοχή του και ιδιοκατοικεί και στη συνέχεια να επιλεξει "Μεταφορά στη δήλωση". Το ακίνητο που έχει πουληθεί δεν θα το χαρακτηρίσει, οπότε αυτό θα διαγραφεί.
4) Εάν ο φορολογούμενος θέλει να τροποποιήσει τα στοιχεία μιας κατοικίας του θα πρέπει πρώτα να επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας, προκειμένου να εμφανιστεί ο πίνακας με την εικόνα των ακινήτων του. Επιλέγοντας τα ακίνητα που τον ενδιαφέρουν, μπορεί να τροποποιήσει τα περιγραφικά στοιχεία τους όπως εμφανίζονται και να χαρακτηρίσει και πάλι ένα από αυτά ως κύρια κατοικία και τα υπόλοιπα ως δευτερεύουσες κατοικίες. Στη συνέχεια πρέπει να επιλέξει "Μεταφορά στη Δήλωση" για να γίνουν δεκτά και να αποτυπωθούν στη δήλωσή του τα διορθωμένα στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την εικόνα της ακίνητης περιουσίας όπως αυτή έχει περιληφθεί στο Ε9.
5) Ένα από τα στοιχεία που πρέπει να δηλωθεί υποχρεωτικά για κάθε κατοικία είναι ο Αριθμός Παροχής Ρεύματος. Τον αριθμό αυτόν ο φορολογούμενος μπορεί να τον αναζητήσει στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που τού αποστέλλονται από τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Από τον αριθμό αυτό πρέπει να αναγράψει μόνο τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά.
6) Αν υπάρχει κάποια κατοικία που δεν ηλεκτροδοτείται μετά από αίτηση διακοπής που είχε καταθέσει ο φορολογούμενος στη ΔΕΗ, τότε και πάλι πρέπει να δηλώσει τον Αριθμό Παροχής Ρεὐματος. Ο αριθμός αυτός μπορεί να βρεθεί αναγεγραμμένος σε παλιότερους λογαριασμούς που έχουν αποσταλεί στο φορολογούμενο.
7) Αν κάποια κατοικία του φορολογούμενου δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης, ο φορολογούμενος θα πρέπει στο πεδίο αναγραφής του Αριθμού Παροχής Ρεύματος να συμπληρώσει τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.
8) Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται ως κύρια κατοικία.
9) Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαμένει σε κατοικία μέχρι 200 τ.μ. που τού παραχωρήθηκε δωρεάν από κάποιο παιδί του ή από τους γονείς του, πρέπει να δηλώσει την κατοικία αυτή στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).
10) Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαμένει σε ενοικιαζόμενη κύρια κατοικία θα πρέπει και πάλι να συμπληρώσει τα στοιχεία της στον πίνακα 5.1. Ειδικότερα, αφού επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας, θα πρέπει να καταχωρήσει, στον πίνακα που θα εμφανιστεί, τα στοιχεία της κατοικίας. Στη συνέχεια θα πρέπει να την χαρακτηρίσει ως "κύρια κατοικία" και, τέλος, να επιλέξει "Μεταφορά στη δήλωση".
Κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της κατοικίας θα πρέπει να "κλικάρει" τον κωδικό 203. Στη συνέχεια θα πρέπει να συμπληρώσει στοιχεία και στον πίνακα 6.12
11) Σε περίπτωση κατά την οποία ο φορολογούμενος κατά τη διάρκεια του 2018 διέμεινε σε ενοικιαζόμενη δευτερεύουσα εξοχική κατοικία θα πρέπει, επίσης, να συμπληρώσει τα στοιχεία της κατοικίας αυτής στον πίνακα 5.1. Ειδικότερα, αφού επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της δευτερεύουσας κατοικίας, θα πρέπει να καταχωρήσει, στον πίνακα που θα εμφανιστεί, τα στοιχεία της συγκεκριμένης κατοικίας. Στη συνέχεια θα πρέπει να την χαρακτηρίσει ως "δευτερεύουσα κατοικία" και, τέλος, να επιλέξει "Μεταφορά στη δήλωση". Κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της κατοικίας θα πρέπει να "κλικάρει" τον κωδικό 207 ή 209. Στη συνέχεια θα πρέπει να συμπληρώσει στον πίνακα 6.14, στον κωδικό 417 τον Α.Φ.Μ. του εκμισθωτή και στους κωδικούς 419, 420 το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας.