Κόκκινο έχουν χτυπήσει εξαιτίας του Κτηματολογίου τα προβλήματα στις μεταβιβάσεις και στην αγορά ακινήτων, στη γονική παροχή, στις αποδοχές κληρονομιάς, στην έκδοση δανείων αλλά και στην εγγραφή των κατασχέσεων.

Αυτό καταγγέλλει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πρόεδρος της Ενωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδας Γιώργος Ρούσκας. Οπως λέει, «αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ δύσκολη έως μαρτυρική η συναλλαγή με τα κτηματολογικά γραφεία – υποθηκοφυλακεία».

Σε αυτή τη φάση το Κτηματολόγιο βρίσκεται ένα βήμα πριν από την πλήρη ψηφιοποίησή του, η μετάβαση όμως – ελέω κορωνοϊού – αποδεικνύεται πολύ δύσκολη για επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων: «Δεν είναι δυνατόν η απόκτηση εμπράγματων δικαιωμάτων (όπως είναι για παράδειγμα η κυριότητα) ή η λήψη δανείων να εξαρτώνται από το πότε θα ολοκληρωθεί η μεταγραφή ή η καταχώριση των συμβολαίων μας στο Υποθηκοφυλακείο ή στο Κτηματολόγιο». Ειδικότερα, κατά τον ίδιο, «όταν έχουμε αγορά με δάνειο, θα πρέπει να περιμένουμε κάποιους μήνες για να μας δώσουν το έγγραφο του Κτηματολογίου ή Υποθηκοφυλακείου. Μετά η τράπεζα θα πρέπει να εγγράψει στο ακίνητο την προσημείωση και κατόπιν θα πρέπει να περιμένουμε μερικούς μήνες προκειμένου να εκταμιευθούν τα χρήματα του δανείου».

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, ο Γιώργος Ρούσκας στέκεται ιδιαίτερα σε μια επένδυση στο παραλιακό τόξο. Οπως λέει, «δεν υλοποιείται γιατί το αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο, για συμβόλαιο που έχει υπογραφεί το 2020, έδωσε χρόνο ολοκλήρωσης της εγγραφής του τον ερχόμενο Μάρτιο».

Αναµονή και έλλειψη ασφάλειας

Και πόσο πρέπει να περιμένουν; «Οι τρεις μήνες, λογικής-φυσιολογικής αναμονής αυτού του είδους ξεπερνάνε πλέον το ένα έτος» υποστηρίζει ο ίδιος. «Η ασφάλεια των συναλλαγών έχει πάει περίπατο και σε όλα υπεισέρχεται το υποκειμενικό στοιχείο. Το ουσιαστικό για την εγγραφή-μεταγραφή των συμβολαίων είναι η αρχή της χρονικής προτεραιότητας και όχι ποιος έχει κλείσει ραντεβού κάτω από αδιαφανείς συνθήκες».

Ο πρόεδρος της Ενωσης Συμβολαιογράφων «εξειδικεύει» τα προβλήματα με τις συναλλαγές στο Κτηματολόγιο. Κατά τον ίδιο, στα περισσότερα κτηματολογικά γραφεία που ανήκουν στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, οι συναλλαγές γίνονται με πολύ αργούς ρυθμούς ενώ υπάρχει πρόβλημα με το κλείσιμο των ραντεβού: «Σε πολλά από αυτά, αυτή την εποχή δεν υπάρχει μεγάλη κίνηση και για να σου δώσουν ραντεβού μπορεί να χρειαστεί και ένας μήνας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης, όπου χιλιάδες πράξεις δεν έχουν εγγραφεί και εκκρεμούν, αλλά και αυτό του Πειραιά, της Μυκόνου κ.ά.». 

Και συνεχίζει ο Γιώργος Ρούσκας: «Επειτα υπάρχουν τα κτηματολογικά γραφεία που αναμένουν την ένταξή τους στον φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο. Εδώ, τα προβλήματα είναι μεγαλύτερα, με πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην εγγραφή των συμβολαίων, των αγωγών και των κατασχέσεων, όπως το Κτηματολογικό Γραφείο Ζωγράφου, το οποίο σου δίνει πιστοποιητικό εγγραφής μετά από έναν χρόνο. Κι αυτό, πέραν της μεγάλης καθυστέρησης που παρατηρείται στην καταχώριση των αιτήσεων και συμβολαίων».

Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα γραφεία με προϊσταμένους τους παλιούς υποθηκοφύλακες τα οποία θα ενσωματωθούν μέσα στον χρόνο στον φορέα. Σε αυτά ο κανόνας είναι πως οι συναλλαγές σήμερα είναι πιο ευχερείς. Οπως ισχυρίζεται, η μείωση του όγκου των μεταβιβάσεων, σε μεγάλο βαθμό οφείλεται «στην ανασφάλεια και στις καθυστερήσεις απόκτησης των εν λόγω εγγραφών από τα συγκριμένα γραφεία».

Σύμφωνα με την έκθεση «Doing Business στην Ευρωπαϊκή Ενωση 2020: Ελλάδα» της Παγκόσμιας Τράπεζας, η χώρα μας παραμένει το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ χωρίς πλήρως ψηφιοποιημένο Κτηματολόγιο. «ΤΑ ΝΕΑ» αναφέρθηκαν εκτενώς στο θέμα, στο φύλλο της 13ης Ιανουαρίου 2021.

Τι εκκρεμεί όμως στον σχεδιασμό για την πλήρη ψηφιοποίηση; Εκκρεμεί ακόμη ο ενιαίος ψηφιακός χάρτης, για τον οποίο υπάρχει συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, αλλά και η ψηφιοποίηση του συνόλου των αρχείων των υποθηκοφυλακείων (πρόκειται για ένα έργο ύψος 200 εκατ. ευρώ που έχει ενταχθεί στην ομάδα των έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης).

Νέες ψηφιακές υπηρεσίες

Στο μεταξύ, προς την κατεύθυνση της πλήρους ψηφιοποίησης του Κτηματολογίου, εντάσσονται οι τέσσερις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που ανακοινώθηκαν πρόσφατα:

1ον) Πληρωμές και παραλαβή πιστοποιητικών, διαγραμμάτων και αντιγράφων από ιδιοκτήτες και επαγγελματίες.

2ον) Παραλαβές, πληρωμές και αιτήσεις από δικηγόρους αγωγών, δικογράφων και άλλων πράξεων που συντάσσουν και διακινούν για καταχώριση στα κτηματολογικά γραφεία.

3ον) Υποβολή συμβολαίων από τους συντάκτες τους για καταχώριση.

4ον) Αυτόματη σύγκριση τοπογραφικού ιδιοκτήτη με το Κτηματολογικό Διάγραμμα και αυτόματος προδικαστικός έλεγχος που εξασφαλίζει τη δυνατότητα εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων.

 

Τα νέα Γραφεία

Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του Κτηματολογίου, Στέφανος Κοτσώλης, επισημαίνει πως μέσα στο επόμενο τρίμηνο ανοίγουν νέα κτηματολογικά γραφεία στην Αττική (Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, Νέα Ιωνία, Νέα Φιλαδέλφεια, Ηλιούπολη) αλλά και στην Περιφέρεια (Πάτρα, Σπάρτη, Μυτιλήνη, Εδεσσα, Σέρρες, Τρίκαλα) και ακολουθεί τον Ιούνιο το μεγάλο στοίχημα του φορέα, η ένταξη της Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με τον Στέφανο Κοτσώλη, για όσους δεν επιθυμούν να εξυπηρετούνται ηλεκτρονικά και θέλουν να προσέλθουν στα κτηματολογικά γραφεία, έχει δημιουργηθεί, σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο, ηλεκτρονική εφαρμογή με την οποία ορίζονται, οργανώνονται και παρακολουθούνται τα ραντεβού, εξασφαλίζοντας έτσι ηλεκτρονικά και συντεταγμένα τη χρονική προτεραιότητα, τη διαφάνεια και την ισονομία.