Τα δάνεια που έχουν λάβει οι φορολογούμενοι μπορούν να φανούν χρήσιμα για την κάλυψη των τεκμηρίων της Εφορίας, αλλά από την άλλη πλευρά μπορούν να φουσκώσουν το φόρο, αφού η πληρωμή τους θεωρείται και αυτή τεκμήριο.

Ολόκληρα τα ποσά των καταναλωτικών δανείων τα οποία εκταμιεύθηκαν από τους φορολογούμενους εντός του προηγούμενου έτους μπορούν να αξιοποιηθούν από τους ίδιους για την δικαιολόγηση πρόσθετων διαφορών φορολογητέου εισοδήματος που μπορεί να προκύψουν, στις φετινές φορολογικές δηλώσεις τους, εξαιτίας του προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων τους σε επίπεδα υψηλότερα των δηλωθέντων, μέσω της εφαρμογής των τεκμηρίων της Εφορίας.

Με την επίκληση των ποσών των δανείων για την κάλυψη των πρόσθετων διαφορών φορολογητέου εισοδήματος οι οποίες προκύπτουν λόγω τεκμηρίων, οι φορολογούμενοι γλιτώνουν από την υπερφορολόγηση επί των τεκμαρτών εισοδημάτων, καθώς οι φόροι εισοδήματος υπολογίζονται επί των πολύ πιο χαμηλών ποσών των δηλωθέντων εισοδημάτων τους κι όχι επί των υψηλών ποσών των τεκμαρτών εισοδημάτων.

Επίσης, ολόκληρα τα ποσά των στεγαστικών δανείων που ελήφθησαν εντός του 2019 χρησιμεύουν για να καλύψουν και να δικαιολογήσουν τις πρόσθετες διαφορές φορολογητέου εισοδήματος που προκύπτουν εξαιτίας του γεγονότος ότι οι δαπάνες αγοράς ή ανέγερσης των ακινήτων για τα οποία ελήφθησαν τα δάνεια λαμβάνονται υπόψη στο σύνολό τους ως τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και - αθροιζόμενες με τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης – ανεβάζουν τα τεκμαρτά φορολογητέα εισοδήματα των δανειοληπτών φορολογουμένων σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα των εισοδημάτων που δηλώνουν.

Ταυτόχρονα όμως με τη χρησιμότητά τους στην κάλυψη των τεκμηρίων, τα δάνεια μπορούν να αποτελέσουν και αιτία σημαντικής φορολογικής επιβάρυνσης των φορολογουμένων.

Κι αυτό διότι τα ποσά που καταβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους για την αποπληρωμή των τοκοχρεωλυτικών δόσεων πάσης φύσεως δανείων, ακόμη και ληφθέντων προ του 2019, θεωρούνται τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και προστίθενται στα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης (για την χρήση κατοικιών, αυτοκινήτων κ.λπ.) αυξάνοντας το συνολικό ύψος των τεκμαρτών εισοδημάτων των φορολογουμένων.

Με βάση τα παραπάνω, όσοι φορολογούμενοι έχουν λάβει δάνεια θα πρέπει να προσέξουν τα ακόλουθα 6 σημεία κατά τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων:

1) Τα ποσά των ληφθέντων καταναλωτικών δανείων τα οποία εκταμιεύτηκαν εντός του 2019 μπορούν να αξιοποιηθούν για να δικαιολογήσουν πρόσθετες διαφορές φορολογητέου εισοδήματος λόγω τεκμηρίων στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι διαφορές αυτές προκύπτουν από:

α) τεκμήρια διαβίωσης, όπως π.χ. το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τον άγαμο ή των 2.500 ευρώ για τον έγγαμο φορολογούμενο, τα τεκμήρια για τη χρήση κατοικιών (ιδιόκτητων, ενοικιαζόμενων ή δωρεάν παραχωρούμενων), για τη χρήση αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής ή αεροσκαφών, για την κατοχή δεξαμενών κολύμβησης κ.λπ.

β) τεκμήρια που αφορούν σε πραγματικά καταβληθείσες εντός του 2019 δαπάνες για αγορές κινητών αντικειμένων αξίας άνω των 10.000 ευρώ, για αγορές μετοχών, ομολόγων και άλλων χρηματοοικονομικών και επενδυτικών προϊόντων, για συμμετοχή στα μετοχικά κεφάλαια εταιριών, για δωρεές χρηματικών ποσών και για αποπληρωμή δόσεων παλαιότερων δανείων.

2) Προϋπόθεση για να αξιοποιηθούν ποσά από νέα – ληφθέντα εντός του 2019 – καταναλωτικά δάνεια ώστε να καλυφθούν (να δικαιολογηθούν) πρόσθετες διαφορές εισοδήματος που προκύπτουν από τεκμήρια πραγματικών δαπανών για αγορές ή δωρεές είναι τα νέα αυτά δάνεια να έχουν συναφθεί και εκταμιευθεί σε ημερομηνίες προγενέστερες της πραγματοποίησης των δαπανών για τις αγορές ή τις δωρεές. Σε κάθε περίπτωση, η απόδειξη ότι συντρέχει αυτή η προϋπόθεση είναι δυνατή, εφόσον ζητηθεί από σχετικό φορολογικό έλεγχο, εφόσον ο φορολογούμενος προσκομίσει:

α) ακριβές αντίγραφο της σύμβασης του καταναλωτικού δανείου, από όπου προκύπτει η ημερομηνία εκταμίευσης του σχετικού ποσού

β) τα αποδεικτικά πραγματοποίησης των δαπανών ή των δωρεών (τα τιμολόγια ή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή τα ακριβή αντίγραφα των δηλώσεων φόρου δωρεών), από τα οποία προκύπτουν ότι οι ημερομηνίες πραγματοποίησης των σχετικών συναλλαγών-δαπανών είναι μεταγενέστερες της εκταμίευσης του δανείου.

3) Ποσά ληφθέντων καταναλωτικών δανείων τα οποία εκταμιεύτηκαν εντός του 2019 μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν για να δικαιολογήσουν πρόσθετες διαφορές φορολογητέου εισοδήματος οι οποίες προκύπτουν από τεκμήρια δαπανών για αποπληρωμή παλαιότερων δανείων.

4) Ποσά ληφθέντων εντός του 2019 στεγαστικών δανείων μπορούν να αξιοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για την κάλυψη πρόσθετων διαφορών φορολογητέου εισοδήματος που προκύπτουν από τεκμήρια δαπανών αγοράς ή ανέγερσης των ακινήτων για τα οποία ελήφθησαν τα δάνεια. Δεν μπορούν δηλαδή τα ποσά στεγαστικών δανείων να καλύψουν τεκμήρια διαβίωσης ή τεκμήρια δαπανών αγοράς κινητών πραγμάτων αξίας άνω των 10.000 ευρώ, μετοχών, ομολόγων κ.λπ ή τεκμήρια δαπανών για δωρεές ή για αποπληρωμή παλαιότερων δανείων.

5) Τα ποσά των ληφθέντων εντός του 2019 δανείων, τα οποία προορίζονται για την κάλυψη πρόσθετων διαφορών εισοδήματος λόγω τεκμηρίων, πρέπει να δηλωθούν στον πίνακα 6 του εντύπου Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης και συγκεκριμένα στους κωδικούς 781 από τον υπόχρεο και 782 από τη σύζυγο, σε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης.

6) Τα ποσά που δαπανήθηκαν εντός του 2019 για την αποπληρωμή δόσεων δανείων ληφθέντων προ του 2019 ή και εντός του 2019 πρέπει να δηλωθούν στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης και συγκεκριμένα στους κωδικούς 727 από τον υπόχρεο και 728 από τη σύζυγο, σε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης.