Το πλεονέκτημα να «περνάνε» στα βιβλία τους δαπάνες και να μειώνoυν σημαντικά το φορολογητέο εισόδημά τους έχουν όσοι αμοίβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών, το γνωστό «μπλοκάκι». 

Με τον τρόπο αυτό φορολογούνται και όσοι έχουν έσοδα από μπλοκάκι, δηλαδή το Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, αλλά εργάζονται ταυτόχρονα και ως κανονικοί μισθωτοί -έχουν, δηλαδή, έσοδα από τις δύο αυτές πηγές.

Πώς λειτουργούν οι δαπάνες

Η ισχύουσα φορολογική νομοθεσία προβλέπει μεν για κάθε φορολογούμενο αυτών των κατηγοριών επαχθές καθεστώς φορολόγησης με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ του καθαρού εισοδήματος (για τα έσοδα που εισέπραξαν με το μπλοκάκι), επιτρέπει ωστόσο την έκπτωση ορισμένων δαπανών από τις «ακαθάριστες» εισπραχθείσες αμοιβές του.

Παρέχει, δηλαδή, τη δυνατότητα στον συγκεκριμένο φορολογούμενο να μειώνει σημαντικά το καθαρό φορολογητέο εισόδημά του μέσω της αφαίρεσης δαπανών από το συνολικό ποσό των εισπραχθεισών αμοιβών του.

Με τον τρόπο αυτό μειώνει ανάλογα και το φόρο.

Δείτε εδώ τα 14 πράγματα που πρέπει να ξέρετε φέτος για τη φορολογική δήλωση

Ποιοι φορολογούνται ως μισθωτοί

Αντίθετα, φορολογούνται ως μισθωτοί  (με χαμηλότερο συντελεστή, αλλά δεν μπορούν να υπολογίσουν έξοδα από επαγγελματικές δαπάνες) όσοι έχουν έσοδα μόνο από μπλοκάκι και καλύπτουν ταυτόχρονα τις εξής προϋποθέσεις: εργάζονται με καθεστώς εξαρτημένης εργασίας, χρησιμοποιούν την κατοικία τους ως έδρα άσκησης της επαγγελματικής του δραστηριότητας και απασχολούνται με το καθεστώς αυτό έως και σε τρεις διαφορετικούς εργοδότες ή σε περισσότερους από τρεις, εφόσον εισπράττουν από τον έναν εξ' αυτών τουλάχιστον το 75% των συνολικών ετήσιων «ακαθάριστων» αμοιβών του.

Δείτε εδώ πόσο φόρο θα πληρώσετε για τα έσοδα με μπλοκάκι, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκετε

Πώς μειώνεται ο φόρος

Η νομοθεσία προβλέπει όμως ότι εάν ένας φορολογούμενος αυτής της κατηγορίας απασχολείται και σε κάποιον άλλον εργοδότη ως κανονικός μισθωτός, τότε για τις αμοιβές που εισπράττει από το «μπλοκάκι» φορολογείται υποχρεωτικά ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Δείτε εδώ όσα πρέπει να ξέρετε για τη φορολογική δήλωση 2016

Αυτό σημαίνει ότι το καθαρό φορολογητέο εισόδημα που προκύπτει από την εργασία με «μπλοκάκι» προσδιορίζεται με τη λογιστική μέθοδο, δηλαδή με αφαίρεση ορισμένων δαπανών από τις συνολικές εισπραχθείσες αμοιβές.

Το καθαρό ποσό εισοδήματος που προσδιορίζεται με αυτή τη μέθοδο φορολογείται στη συνέχεια με 26% από το πρώτο ευρώ. Από τον φόρο που προκύπτει με την εφαρμογή του συντελεστή 26% εκπίπτει (αφαιρείται) ο φόρος που παρακρατήθηκε με συντελεστή 20% από τις εισπραχθείσες αμοιβές.

Βιβλίο εσόδων-εξόδων

Αυτό το καθεστώς φορολόγησης μπορεί να φαίνεται επαχθές, επιτρέπει ωστόσο στο φορολογούμενο να περιορίζει το τελικό φορολογητέο εισόδημα από την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας, αναγράφοντας στο βιβλίο εσόδων-εξόδων που τηρεί συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών οι οποίες αναγνωρίζονται για έκπτωση (αφαιρούνται) από τις εισπραχθείσες «ακαθάριστες» αμοιβές του.

Προϋπόθεση για την αναγνώριση ορισμένων από τις δαπάνες αυτές είναι η λήψη και η διαφύλαξη των αντίστοιχων παραστατικών (τιμολογίων, αποδείξεων κ.λπ.).

Ας δούμε τώρα, αναλυτικά, κάθε εργαζόμενος με «μπλοκάκι» που φορολογείται ως ελεύθερος επαγγελματίας ποιες δαπάνες δικαιούται να δηλώνει ως εκπιπτόμενες από τις αμοιβές του:

1) Το τεκμαρτό ενοίκιο ιδιοχρησιμοποίησης της κατοικίας ως επαγγελματικής στέγης. Ως «τεκμαρτό ενοίκιο ιδιοχρησιμοποίησης» λαμβάνεται υπόψη το 3% της αντικειμενικής αξίας της επιφάνειας της κατοικίας που χρησιμοποιείται ως επαγγελματική στέγη. Για παράδειγμα, εάν ένας εργαζόμενος με «μπλοκάκι» διαμένει σε μονοκατοικία 80 τετραγωνικών μέτρων και χρησιμοποιεί ως γραφείο για την εργασία του τα 10 τ.μ. της επιφάνειας της κατοικίας του, δικαιούται να εκπέσει από τις ετήσιες ακαθάριστες εισπραχθείσες αμοιβές του ποσό ίσο με το 3% της αντικειμενικής αξίας που αναλογεί στην επιφάνεια των 10 τ.μ., ως τεκμαρτό ενοίκιο ιδιοχρησιμοποίησης. Το μηνιαίο ποσό του τεκμαρτού αυτού ενοικίου, το οποίο προκύπτει από τη διαίρεση του ετήσιου ποσού με τον αριθμό 12, μπορεί να το καταχωρεί κάθε μήνα στο βιβλίο εσόδων-εξόδων ως δαπάνη.

2) Δαπάνες για ηλεκτρικό ρεύμα, τηλεφωνικά τέλη και ύδρευση. Ο εργαζόμενος με «μπλοκάκι» δικαιούται να αφαιρέσει από τα δηλούμενα ποσά αμοιβών του το ποσοστό των δαπανών του για ρεύμα, τηλέφωνα και νερό, το οποίο αναλογεί στην επιφάνεια της κατοικίας την οποία χρησιμοποιεί ως γραφείο. Αν για παράδειγμα χρησιμοποιεί τα 10 τ.μ. από τα 80 τ.μ. της κατοικίας του ως γραφείο, τότε δικαιούται να εκπίπτει από τις αμοιβές του το 1/8 των δαπανών του για ρεύμα, τηλέφωνα και νερό.

3) Αγορές αναλωσίμων και άλλων αναγκαίων υλικών για τη λειτουργία του γραφείου του, π.χ. γραφική ύλη, χαρτί Α4 για εκτύπωση, ανταλλακτικά και αναλώσιμα για τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και τον εκτυπωτή που χρησιμοποιεί (μελάνια κ.λπ.).

4) Δαπάνη αγοράς ηλεκτρονικού υπολογιστή και εκτυπωτή. Τυχόν δαπάνη αγοράς υπολογιστή ή και εκτυπωτή μπορεί να καταγραφεί ως εφάπαξ απόσβεση και να αφαιρεθεί ολόκληρη από τις ετήσιες αμοιβές του εργαζομένου με «μπλοκάκι». Η δυνατότητα αυτή παρέχεται για ποσό ετήσιας δαπάνης μέχρι 1.200 ευρώ.

5) Ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ. Τυχόν πληρωμές ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΑΕΕ εκπίπτουν στο σύνολό τους από τις εισπραχθείσες αμοιβές του φορολογούμενου, εφόσον αφορούν στη χρήση στην οποία εισπράχθηκαν οι αμοιβές.

6) Έξοδα για καύσιμα και διόδια. Ένα ποσοστό των εξόδων του φορολογούμενου για βενζίνη ή πετρέλαιο κίνησης και για την πληρωμή διοδίων μπορεί να αναγνωριστεί για έκπτωση αρκεί να είναι εύλογο, δηλαδή ανάλογο του ποσοστού συμμετοχής των εξόδων για την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας στα συνολικά προσωπικά έξοδα.

Τι δικαιολογητικά χρειάζονται για να αναγνωρισθούν οι δαπάνες

Τα καταβληθέντα έξοδα για λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και τηλεφώνων, καθώς και ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ δικαιολογούνται με τα αντίστοιχα αποδεικτικά εξόφλησης.
Οι δαπάνες αγοράς ηλεκτρονικού εξοπλισμού, αναλωσίμων κ.λπ. αναγνωρίζονται εφόσον καλύπτονται με τιμολόγια.
Οι δαπάνες για καύσιμα και διόδια καλύπτονται και δικαιολογούνται με τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που έχουν εκδώσει τα βενζινάδικα και οι σταθμοί διοδίων, αντίστοιχα.