Κίνητρα στους φορολογουμένους για να ζητούν αποδείξεις κυρίως από κλάδους που βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής θα προβλέπει το σχέδιο νόμου που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το φθινόπωρο, οι διατάξεις του οποίου θα τεθούν σε ισχύ από το νέο έτος. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, δεκάδες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών θα ενταχθούν στη λίστα του υπουργείου Οικονομικών και όσοι φορολογούμενοι πραγματοποιούν συναλλαγές μέσω κάρτας ή e-banking θα έχουν γενναία έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος. Μάλιστα, όπως αναφέρουν από το υπουργείο Οικονομικών, η έκπτωση θα καλύπτει τον ΦΠΑ που συνήθως προσφέρουν ως έκπτωση οι ελεύθεροι επαγγελματίες προκειμένου να αποφύγουν την έκδοση της απόδειξης. Με τον τρόπο αυτό αφενός το Δημόσιο θα εισπράττει τον ΦΠΑ, αφετέρου θα «ασπρίσουν» εισοδήματα αυξάνοντας και το φορολογητέο εισόδημα των επαγγελματιών που συνήθως δηλώνουν εισοδήματα που δεν ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ.

Ουσιαστικά, το Δημόσιο θα δίνει εκείνο δώρο τον ΦΠΑ στους φορολογουμένους μέσω της έκπτωση φόρου και θα «κερδίζει» από τη φορολόγηση των εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών. Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, στη λίστα που επεξεργάζονται οι γραμματείες φορολογικής και δημοσιονομικής πολιτικής εντάσσονται μεταξύ άλλων:

•Εκπαίδευση. 
•Ψυχαγωγία.
•Υπηρεσίες υγείας.
•Συνεργεία αυτοκινήτων. 
• Επισκευές ακινήτων.
• Κομμωτήρια.
• Ταξιδιωτικές υπηρεσίες.
• Μικρά καταστήματα τροφίμων. 
• Δικηγόροι.
• Γυμναστήρια.
• Υδραυλικοί, ελαιοχρωματιστές, και γενικότερα όσοι απασχολούνται στον κλάδο της οικοδομής.

Οπως προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ, δεκάδες κλάδοι που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών, και οι οποίοι διαχρονικά βρίσκονται ψηλά στις λίστες της φοροδιαφυγής, αποφεύγουν τις συναλλαγές με κάρτες. Ενώ οι υπηρεσίες είχαν 59,7% μερίδιο στην ιδιωτική κατανάλωση το 2019, στην αξία των πληρωμών με κάρτα το μερίδιό τους περιορίζεται σε 31,3%. Ιδιαίτερα περιορισμένη είναι η διείσδυση της χρήσης καρτών στην εκπαίδευση, στις επαγγελματικές υπηρεσίες και στις επισκευές, ενώ παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, υπάρχει περιθώριο για σημαντική περαιτέρω αύξηση της χρήσης καρτών στην εστίαση.

Για τις αποδείξεις που θα λαμβάνονται από τις παραπάνω υπηρεσίες, ο φορολογούμενος θα έχει ποσοστιαία έκπτωση στον φόρο που θα προκύπτει μετά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης. Ηδη το μέτρο έχει ενταχθεί στο σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης που έχει υποβληθεί στις Βρυξέλλες. Παράλληλα, σύμφωνα με ανώτατο παράγοντα του οικονομικού επιτελείου, θα θεσμοθετηθούν και επιπλέον κίνητρα που συνδέονται με κληρώσεις δώρων και χρηματικών ποσών, ενώ θα διευρυνθεί η περίμετρος υποχρεωτικής χρήσης τερματικών POS στο σύνολο της οικονομίας. 

Η φορολοταρία

Εξετάζεται να υπάρχει ένας, ενδεχομένως και περισσότεροι νικητές της φορολοταρίας που θα κερδίζουν ποσά άνω των 100.000 ευρώ. Με το κίνητρο αυτό υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν οι φορολογούμενοι που θα ζητούν αποδείξεις και μάλιστα από τις επικίνδυνες επαγγελματικές ομάδες. Σημειώνεται ότι σήμερα 1.000 φορολογούμενοι κερδίζουν 1.000 ευρώ μηνιαίως. Δηλαδή το κόστος του υπουργείου Οικονομικών ανέρχεται στο 1 εκατ. ευρώ. Στην περίπτωση που, για παράδειγμα, 1 ή 5 φορολογούμενοι κερδίζουν από 100.000 ευρώ, τα υπόλοιπα θα μπορούσαν να μοιράζονται ισόποσα στους υπολοίπους. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει περισσότερα χρήματα σε λιγότερους τυχερούς. Επίσης, εξετάζεται να κληρώνονται κατασχεμένα ακίνητα από το υπουργείο Οικονομικών, τα οποία θα έχουν έρθει στην πλήρη κυριότητά του.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση προχωρεί στη σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS. Aυτό που επιδιώκουν υπουργείο Οικονομικών και ΑΑΔΕ είναι να εκδίδεται η απόδειξη λιανικής πώλησης ταυτόχρονα με την απόδειξη του POS (σύστημα EFTPOS). Και αυτό, καθώς πολλές επιχειρήσεις στις συναλλαγές με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες δεν εκδίδουν την απόδειξη λιανικής. Οπως τονίζουν από το υπουργείο Οικονομικών, ένας από τους βασικούς πυλώνες του μεταρρυθμιστικού σχεδίου είναι η ενίσχυση της διαφάνειας και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με την αντικατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων ταμειακών μηχανών που θα μεταφέρουν σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες για τις αποδείξεις τις οποίες εκδίδουν τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις.