Εκατομμύρια φορολογούμενοι, στους οποίους περιλαμβάνονται υπερήλικες, άνεργοι, φοιτητές, περιστασιακά απασχολούμενοι, ανάπηροι, στρατευμένοι, κάτοικοι μικρών χωριών, άστεγοι, ακόμη και ανήλικοι υπόχρεοι υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, είχαν την υποχρέωση να μαζέψουν κατά τη διάρκεια του 2017 χάρτινες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, χάρτινες αποδείξεις πληρωμής λογαριασμών ΔΕΚΟ και λοιπές χάρτινες αποδείξεις εξόφλησης δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών συνολικής αξίας ίσης με το 10% - 18,75% των ετησίων πραγματικών ή τεκμαρτών εισοδημάτων του προηγούμενου έτους, εφόσον τα εισοδήματα αυτά θα φορολογηθούν φέτος, με την κλίμακα φορολογίας που ισχύει για τους μισθούς και τις συντάξεις. Αν δεν τήρησαν την υποχρέωση αυτή τότε, κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλουν φέτος για το έτος 2017, θα χάσουν το αφορολόγητο όριο των 8.636 – 9.545 ευρώ της φορολογικής κλίμακας των μισθωτών και των συνταξιούχων και θα χρεωθούν με επιπλέον φόρους εισοδήματος.

Για όλες αυτές τις πολυάριθμες ομάδες φορολογουμένων ισχύει η υποχρέωση κατοχύρωσης του αφορολογήτου ορίου εισοδήματος των 8.636-9.545 ευρώ με την προσκόμιση χάρτινων αποδείξεων αξίας:

-         10% για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος έως τις 10.000 ευρώ

-         15% για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τα 10.001 έως τα 30.000 ευρώ

-         20% για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος πάνω από τα 30.000 ευρώ.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με το άρθρο 16 του του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013) και το άρθρο 3 της υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1005/2017 απόφασης της υφυπουργού Οικονομικών Αικατερίνης Παπανάτσιου, απαλλάσσονται από την υποχρέωση να έχουν εξοφλήσει με «πλαστικό» χρήμα ή άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής τις δαπάνες που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο όριο των 8.636 – 9.545 ευρώ αλλά υποχρεούνται να συγκεντρώσουν και να διαφυλάξουν για μελλοντικό έλεγχο χάρτινες αποδείξεις εξόφλησης των δαπανών που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο, οι παρακάτω κατηγορίες φορολογουμένων (εφόσον τα πραγματικά ή τεκμαρτά εισοδήματά τους θα φορολογηθούν με την κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις):

1) Φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, δηλαδή γεννηθέντες έως και την 31^η  Δεκεμβρίου 1947.

2) Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.

3) Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.

4) Φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, εφόσον:

α) τουλάχιστον το 90% του παγκόσμιου εισοδήματός τους αποκτάται στην Ελλάδα ή

β) αποδεικνύουν ότι το φορολογητέο εισόδημά τους είναι τόσο χαμηλό ώστε θα δικαιούνταν της μείωσης του φόρου δυνάμει της φορολογικής νομοθεσίας του κράτους της κατοικίας τους. 

5) Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή, με την επιφύλαξη της προηγούμενης παραγράφου.

6) Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.

7) Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

8) Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από ακίνητα, τόκους καταθέσεων κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. Σ΄αυτούς περιλαμβάνονται χιλιάδες περιστασιακά απασχολούμενοι (φοιτητές, νοικοκυρές κ.λπ.) καθώς και άνεργοι που παρακολουθούν επιδοτούμενα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας.

9) Οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, η οποία φορολογείται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων.

10) Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), στους οποίους περιλαμβάνονται χιλιάδες άποροι ακόμη και άστεγοι πολίτες.

11) Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

12) Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία φορολογούμενος που υπάγεται σε μία από τις παραπάνω κατηγορίες δεν έχει μαζέψει την απαιτούμενη αξία χάρτινων αποδείξεων (αξία ίση με συγκεκριμένο ποσοστό επί του μεγαλύτερου ποσού μεταξύ πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος), τότε για το ποσό της διαφοράς μεταξύ της αξίας των αποδείξεων που μάζεψε και της αξίας των αποδείξεων που θα έπρεπε να είχε μαζέψει θα πληρώσει επιπλέον φόρο εισοδήματος που θα υπολογιστεί με συντελεστή 22%.

 

Κάθε φορολογούμενος των παραπάνω περιπτώσεων οφείλει να αναγράψει στον κωδικό 049 (αν είναι ο βασικός υπόχρεος) ή στον κωδικό 050 (αν πρόκειται για τη σύζυγο του υπόχρεου) του Πίνακα 6 του Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης το άθροισμα της αξίας των χάρτινων αποδείξεων συναλλαγών του έτους 2017 τις οποίες μάζεψε και διεκράτησε και οι οποίες αναγνωρίζονται για την κατοχύρωση του αφορολογήτου ορίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Κ.Φ.Ε.

 

Οι δαπάνες του έτους 2017 που αναγνωρίζονται για την κατοχύρωση του αφορολογήτου, βάσει χάρτινων αποδείξεων αφορούν στις εξής κατηγορίες προϊόντων, αγαθών και υπηρεσιών:

 

-       Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά: Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, κρέας, ψάρια, αλλαντικά, γαλακτοκομικά, έλαια, φρούτα, λαχανικά, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά, χυμοί, νερό, αναψυκτικά κλπ.

-       Αλκοολούχα ποτά και  καπνός: Αλκοολούχα, οινοπνευματώδη ποτά, κρασιά, μπύρες, καπνός, τσιγάρα, πούρα, πουράκια.

-       Ένδυση και υπόδηση: Υφάσματα, ενδύματα, καθαρισμός και μεταποίηση ενδυμάτων, παπούτσια, επιδιορθώσεις υποδημάτων.

-       Στέγαση: Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, φυσικό αέριο, υγραέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, αποχέτευση, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη, επισκευή και συντήρηση κατοικίας, εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή κ.λπ., υπηρεσίες για τη συντήρηση πολυκατοικιών.

-       Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες: Έπιπλα, διακοσμητικά είδη, έπιπλα κήπου, φωτιστικά, χαλιά, μοκέτες, κουρτίνες, κλινοσκεπάσματα, οικιακές συσκευές, ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες, κλιματιστικά, συσκευές θέρμανσης, εργαλεία, υπηρεσίες καθαρισμού, είδη καθαρισμού κ.α.

-       Μεταφορές: Ποδήλατα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα, λιπαντικά, μίσθωση γκαράζ και χώρων στάθμευση, μαθήματα οδήγησης, εισιτήρια τρένου, λεωφορείων, ταξί, αεροπλάνων και πλοίων.

-       Επικοινωνίες: Κινητή και σταθερή τηλεφωνία, σύνδεση Internet, ταχυδρομικές υπηρεσίες.

-       Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες: Υπολογιστές, κάμερες, μουσικά όργανα, άνθη, κατοικία ζώα, αθλητικές δραστηριότητα, θέατρα, κινηματογράφος, συναυλίες, μουσεία, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, πακέτα διακοπών.

-        Υγεία: Δαπάνες για φάρμακα, νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις, ιατρικές εξετάσεις, αγορές ορθοπεδικών ειδών (νάρθηκες, κηδεμόνες, υποδήματα κλπ.), αναλώσιμων νοσηλευτικών υλικών, αναπηρικών βοηθητικών οργάνων (πατερίτσες, αναπηρικά αμαξίδια, στρώματα κατάκλισης κλπ.), ειδικών μηχανημάτων (νεφελοποιητές, συσκευές αναρρόφησης, φιάλες οξυγόνου κλπ.), δαπάνες για βρεφονηπιακούς σταθμούς κλπ., όταν δεν καλύπτονται στο σύνολό τους από εργοδότες, ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες. Προκειμένου να ληφθούν αυτά τα ποσά υπόψη, απαιτείται βεβαίωση του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ή της ασφαλιστικής εταιρίας από την οποία να προκύπτουν τα ακόλουθα:

α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,

β) Ο τρόπος εξόφλησης και το συνολικό ποσό της δαπάνης, για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,

γ) Ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών ή της απόδειξης λιανικής πώλησης στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης,

δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από τον εργοδότη ή το ασφαλιστικό ταμείο ή την ασφαλιστική επιχείρηση και

ε) Το υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο φορολογούμενος.

-       Εκπαίδευση: Δίδακτρα για προσχολική, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.

-       Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία.

-       Άλλα αγαθά και υπηρεσίες: Κουρεία, κομμωτήρια, κοσμήματα, ρολόγια, είδη για μωρά, οίκοι ευγηρία και ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, υπηρεσίες για βοήθεια στο σπίτι, ασφάλιση κατοικίας, υγείας, οχημάτων.

 

Δαπάνες που εξαιρούνται

 

Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κατοχύρωση του αφορολογήτου δεν περιλαμβάνονται:

-       Τα ενοίκια

-       Τα τέλη κυκλοφορίας

-       Αγορές οχημάτων (αυτοκινήτων, δίκυκλων)

-       Αγορές σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.

-       Αγορές κατοικιών, οικοπέδων και λοιπών ακινήτων.

-       Οι πληρωμές φόρων

-       Οι πλήρωμές δόσεων δανείων

-       Οι αγορές επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κλπ).