Μέτρα-«κυματοθραύστες» ενάντια στην ακρίβεια ετοιμάζει η κυβέρνηση. Η «συμφωνία κυρίων» με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, με στόχο την απορρόφηση μέρους των ανατιμήσεων, η επίσπευση από τον Μάιο της δεύτερης αύξησης του κατώτατου μισθού, αλλά και το ενεργό σενάριο μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα από τον Μάρτιο.

Tριπλό τείχος, το οποίο θα λειτουργήσει ως ανάχωμα στο κύμα της ακρίβειας που πλήττει τα εισοδήματα των νοικοκυριών, ετοιμάζεται να υψώσει η κυβέρνηση.

Το βάρος θα πέσει σε στοχευμένες παρεμβάσεις, οι οποίες θα δημιουργήσουν ένα δίχτυ προστασίας για τα νοικοκυριά, τα οποία καλούνται να αντεπεξέλθουν στο σαρωτικό κύμα ακρίβειας που, όπως έδειξαν τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καταγράφεται στα περισσότερα τρόφιμα και προϊόντα ευρείας κατανάλωσης.

Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, δεν θα υπάρξει αποκλιμάκωση των πιέσεων πριν από το τρίτο τρίμηνο του έτους, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στοχεύουν σε:

-Εξασφάλιση μιας «συμφωνίας κυρίων» με τους ιδιοκτήτες σούπερ μάρκετ, με στόχο την απορρόφηση των αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων που γεμίζουν το καλάθι της νοικοκυράς.

– Επανεξέταση τον Φεβρουάριο της μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ στα τρόφιμα, στην περίπτωση που συνεχιστεί το ράλι των ανατιμήσεων.

– Εφαρμογή της δεύτερης «γενναίας» αύξησης του κατώτατου μισθού από την 1η Μαΐου, προκειμένου να ενισχυθούν τα εισοδήματα των πιο ευάλωτων πολιτών.

Πρόκειται για τους τρεις κεντρικούς άξονες της κυβερνητικής στρατηγικής που θα ξεδιπλωθεί το επόμενο διάστημα. Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου -και δη των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ- δυσκολεύονται να απορροφήσουν τις αυξήσεις λόγω του αυξημένου λειτουργικού κόστους κυρίως από την ενεργειακή επιβάρυνση, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν και τη μειωμένη αγοραστική κίνηση, η οποία έχει αρχίσει να γίνεται έντονα αισθητή, καθώς οι καταναλωτές, υπό τον φόβο περαιτέρω μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματός τους, περιορίζουν τις αγορές τους στις απολύτως απαραίτητες.

Καθημερινές συζητήσεις

H κυβέρνηση επιδιώκει ένα moratorium στις ανατιμήσεις κυρίως με τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ που έχουν έστω και μικρά περιθώρια απορρόφησης των αυξήσεων.

Οι συζητήσεις για μια «συμφωνία κυρίων», για μικρό χρονικό διάστημα, ώστε να μη μετακυλίσουν οι αυξήσεις στους καταναλωτές, είναι καθημερινές, ενώ αύριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί ευρεία σύσκεψη μεταξύ των ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ και του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη.

Όπως υποστηρίζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τα σούπερ μάρκετ κατά την περίοδο της πανδημίας κατέγραψαν σημαντικά κέρδη και είχαν σημαντική αύξηση στον τζίρο τους, οπότε έχουν τα περιθώρια για τέτοιες κινήσεις.

Μάλιστα, υπενθυμίζουν ότι το 2022 ενεργοποιούνται οι μειωμένοι συντελεστές του φόρου εισοδήματος, ότι έχει ήδη γίνει πράξη η μείωση της προκαταβολής φόρου, ότι μετατέθηκε για έξι μήνες η εκκίνηση της διαδικασίας αποπληρωμής των επιστρεπτέων προκαταβολών (που αφορά κυρίως τους προμηθευτές των σούπερ μάρκετ) και πως έχουν ήδη συμπεριληφθεί όλες οι επιχειρήσεις στο μέτρο της επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, ώστε να καλυφθεί μέρος της επιβάρυνσης από τις ανατιμήσεις.

Όσον αφορά την επιδότηση των λογαριασμών ενέργειας, πηγές από τον κλάδο των σούπερ μάρκετ τονίζουν πως αυτό δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί. Η συμφωνία δεν είναι εύκολη υπόθεση, όπως έχει δείξει και κάθε ανάλογη κίνηση κατά το παρελθόν σε περίοδο ανατιμήσεων.

Tο μείζον πρόβλημα για τις μεγάλες επιχειρήσεις αποτελεί αυτή τη στιγμή το ενεργειακό κόστος, καθώς αποτελεί ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 20% του συνολικού κόστους. Από την κυβέρνηση αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόσθετων ενισχύσεων στο ενεργειακό σκέλος, ενώ είναι βέβαιο ότι οι επιδοτήσεις θα συνεχιστούν και τον Φεβρουάριο.

Μείωση φόρου

Η κυβέρνηση απορρίπτει από τώρα τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ από το 13% στο 6% για μια σειρά προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, καθώς, όπως εξηγούν στην «R» πηγές του οικονομικού επιτελείου, τη δεδομένη χρονική περίοδο έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά, όπως είναι η αξιολόγηση και η σχεδιαζόμενη έξοδος στις αγορές.

Επιπλέον, έχει μπροστά της την έξοδο από την εποπτεία και τη σταδιακή ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Την ίδια ώρα, η χώρα εισήλθε στο 2022 με το τρίτο υψηλότερο έλλειμμα στην Ευρώπη και καλείται να το μηδενίσει το 2023.

Σύμφωνα, λοιπόν, με πληροφορίες της «R», στην περίπτωση που συνεχιστούν οι ανατιμήσεις προϊόντων, το θέμα θα τεθεί ξανά υπό εξέταση τον προσεχή Μάρτιο.

Κι αυτό, όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, προκειμένου το οικονομικό επιτελείο να «χτίσει» μια καλή εικόνα για τα δημόσια οικονομικά του πρώτου διμήνου του έτους (παρά τις δυσκολίες της υγειονομικής κρίσης), η οποία θα αποτελέσει το διαβατήριο ώστε να πάρει το «πράσινο φως» από την Κομισιόν για τη μείωση των συντελεστών συγκεκριμένων προϊόντων που γεμίζουν το καλάθι της νοικοκυράς.

Το οικονομικό επιτελείο έχει έτοιμη την άσκηση για 10-15 προϊόντα που έχουν ετήσιο κόστος 1,5 δισ. ευρώ. Η όποια μείωση θα είναι προσωρινή, οπότε και το κόστος θα επιμεριστεί ανάλογα με τη διάρκεια εφαρμογής της.