Ριζικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα με στόχο την ανάκαμψη στην μετά κορωνοϊό εποχή με ένα νέο οικονομικό μοντέλο προτείνει ο Γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικετί, ο οποίος έγινε γνωστός με το βιβλίο «Το Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα» που εστιάζει στην ανισότητα και έγινε παγκόσμια επιτυχία.

Ο Πικετί σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Liberation προτείνει τη θέσπιση υψηλού, αλλά «έξυπνου» φόρου στην περιουσία, καθώς και στις δραστηριότητες με μεγάλο «αποτύπωμα άνθρακα».

Όπως λέει, η πανδημία έφερε στο προσκήνιο νέου τύπου ανισότητες τις οποίες δημιουργεί η ανεπάρκεια των συστημάτων δημόσιας υγείας να καλύψουν τους πολίτες, αλλά και την ανάγκη των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων να «βγουν στο δρόμο» για να βγάλουν το ψωμί τους και να εκτίθενται στην πανδημία, ενώ τα πλουσιότερα στρώματα μπορούν να εργάζονται από το σπίτι.

Έτσι, επισημαίνει ο Πικετί, χρειάζονται συστηματικές παρεμβάσεις για να ενισχυθούν οι δημόσιες δομές υγείας αλλά και να δημιουργηθεί ένα νέο, που θα μειώνει τις ανισότητες και θα βελτιώνει το περιβάλλον.

Για τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων αυτών, ο Γάλλος οικονομολόγος υπογραμμίζει ότι τα μέτρα που στηρίζονται στο «τύπωμα χρήματος» και το δανεισμό δεν αρκούν και ότι τελικά θα χρειαστεί κάποιοι να πληρώσουν το κόστος μέσα από φορολογία. Και αυτοί οι «κάποιοι» σύμφωνα με τον Πικετί θα πρέπει να είναι οι έχοντες, που κατέχουν και συντριπτικά μεγάλο ποσοστό των περιουσιακών στοιχείων.

Ο Γάλλος οικονομολόγος που έχει καταστήσει τις ανισότητες κεντρικό ζήτημα του έργου του, επισημαίνει ότι ο φόρος στην περιουσία επανέρχεται στον πολιτικό λόγο σε χώρες όπως η Γερμανία, όπου το θέτουν οι Πράσινοι και η Αριστερά (Die Linke), αλλά και στις ΗΠΑ όπου αναμένεται ότι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν θα περιλάβει στην καμπάνια του τις θέσεις που είχαν διατυπώσει οι ανθυποψήφιοί του Μπέρνι Σάντερς και Ελίζαμπεθ Γουόρεν.

Ο Πικετί προτείνει ένα «βαρύ» φόρο περιουσίας, ο οποίος όμως θα επιβάλλεται με εξελιγμένο τρόπο και όχι οριζόντια. Κάποιος, για παράδειγμα, που κατέχει ένα ακίνητο αξίας 200.000 ευρώ και έχει ένα στεγαστικό 180.000 ευρώ σήμερα πληρώνει τον ίδιο φόρο ακινήτου με κάποιον που έχει σπίτι ίδιας αξίας, αλλά όχι δάνεια και έχει για παράδειγμα μετοχές ή καταθέσεις στην τράπεζα. Αυτό πρέπει να αλλάξει, λέει ο Πικετί και προτείνει ένα νέο «έξυπνο» σύστημα φορολόγησης της περιουσίας, όχι μόνο στα ακίνητα αλλά και σε χρηματοπιστωτικά αγαθά. Όπως εξηγεί, στη Γαλλία ένα 50% των πολιτών, το «φτωχό» κομμάτι, κατέχει μόλις το 5% των ακινήτων, χρηματοπιστωτικών αγαθών, επιχειρήσεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων, ενώ το πλούσιο 10% κατέχει το 60% των περιουσιακών στοιχείων. Το 1% των πλουσίων κατέχει το 20% της συνολικής περιουσίας.

Στις ΗΠΑ, το 50% κατείχε το 3% της συνολικής περιουσίας πριν 30 χρόνια, ενώ τώρα κατέχει μόλις το 1%.

Για το περιβάλλον ο Πικετί είναι αντίθετος με έναν ισοπεδωτικό φόρο άνθρακα που επιβαρύνει το ίδιο κάποιον που χρησιμοποιεί το αυτοκίνητό του για να πάει στη δουλειά και κάποιον που μετακινείται με αεροπλάνο για ένα Σαββατοκύριακο.

Προτείνει ένα φορολογικό σύστημα που θα επιβαρύνει τις δραστηριότητες με τις μεγαλύτερες εκπομπές άνθρακα, αλλά δεν θα «πειράζει» τις αναγκαίες δραστηριότητες, με μέτρια ενεργειακή κατανάλωση και μικρή επίπτωση στο περιβάλλον. Φτάνει δε στο σημείο να προτείνει πλήρη απαγόρευση των εσωτερικών πτήσεων, σε μια χώρα όπως η Γαλλία, καθώς και την πραγματοποίηση δημόσιων επενδύσεων για να ενισχυθούν τα τρένα και άλλες εναλλακτικά μέσα μεταφοράς με χαμηλή περιβαλλοντική επίπτωση.