Σταδιακή άρση απαγόρευσης πλειστηριασμών για ακίνητα αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ, είναι ο σχεδιασμός που εξετάζει η κυβέρνηση σε συνεργασία με την τρόικα. Το σχέδιο, προβλέπει ότι το ποσό προστασίας, που σήμερα είναι στις 200.000 ευρώ, θα μειώνεται ανά εξάμηνο, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο 2014 εφόσον προχωρήσει το σχέδιο που έχει συζητηθεί.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ποσό προστασίας θα μειώνεται κατά 20.000 ευρώ ανά εξάμηνο. Αυτό σημαίνει ότι τον Ιανουάριο του 2014 θα προστατεύονται από τους πλειστηριασμούς εκείνα τα ακίνητα, των οποίων η αντικειμενική αξία δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ. Και αντίστοιχα τον Ιούλιο του 2014 η «ασπίδα» προστασίας θα καλύπτει ακίνητα με αντικειμενική αξία τις 160.000 ευρώ και πάει λέγοντας.

Σήμερα προστατεύονται από τη διαδικασία πλειστηριασμού, όλα τα ακίνητα -είτε είναι οικόπεδα, κατοικίες ή επαγγελματική στέγη- για ποσό αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ. Επίσης δεν βγαίνουν σε πλειστηριασμό ακίνητα που είναι πρώτη κατοικία του δανειολήπτη ακόμα και αν η αντικειμενική τους αξία είναι πάνω από 200.000 ευρώ.

ΔΕΙΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΕΔΩ ΠΟΙΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΟΧΙ

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κανονικά εκτελούνται οι πλειστηριασμοί ακινήτων για χρέη προς την εφορία ή προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Μετά την αναταραχή πάντως που προκάλεσαν οι δηλώσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Θανάσης Σκορδά, ο οποίος "άνοιξε" το θέμα, η κυβέρνηση αναδιπλώθηκε και ο ίδιος δήλωσε ότι δεν υπάρχει θέμα. Άλλωστε αντιρρήσεις για άρση της προστασίας εξέφρασε και το ΠΑΣΟΚ το οποίο στηρίζει την κυβέρνηση.

Δεν το θέλουν οι τράπεζες

Για το θέμα των πλειστηριασμών ο εκπρόσωπος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών κ. Χρήστος Γκόρτσος δήλωσε μιλώντας σε επιτροπή της Βουλής για το θέμα των πλειστηριασμών ότι το θέμα "άνοιξε και έκλεισε από τον υφυπουργό Ανάπτυξης, Θανάση Σκορδά".

Συμπλήρωσε επίσης ότι: "Εκείνο που θα μου επιτρέψετε να πω είναι ότι σε καμία περιπτωση δεν υπάρχει πίεση από τις τράπεζες για το θέμα των πλειστηριασμών. Οι τράπεζες δεν θα έπρεπε να θέλουν να ξαναμαζέψουν σπίτια κι αυτοκίνητα" συμπλήρωσε. Σημείωσε επίσης ότι και «στις περιπτώσεις που επιτρέπονται οι πλειστηριασμοί ο αριθμός είναι πολύ μικρός».

Όπως είπε ο κ. Γκόρτσος βάσει των στοιχείων του Ιανουαρίου του 2013 ο αριθμός των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων ανέρχεται περίπου στο 1,5 δισ, οι καθυστερήσεις σε αυτά είναι της τάξης του 20% ενώ από αυτά έχουν προβεί σε ρυθμίσεις τα μισά δάνεια σε αξία 12,38 δισ ευρώ. Συγκεκριμένα οι ρυθμίσεις αφορούν 222.384 δάνεια.

Τέλος ο κ. Γκόρτσος υποστήριξε ότι υπάρχουν 24% περισσότερες ρυθμίσεις στα στεγαστικά δάνεια τον Ιούνιο του 2012 σε σχέση με την άνοιξη του 2011.

Χιλιάδες ακίνητα θα αλλάξουν χέρια

Θεωρείται βέβαιο ότι, εφόσον υπάρξει απελευθέρωση των πλειστηριασμών πληθώρα ιδιοκτητών ακινήτων θα βρεθεί υπό πίεση, διότι μεγάλος αριθμός δανειοληπτών που είχαν πάρει στεγαστικά δάνεια σήμερα δυσκολεύονται να τα εξυπηρετήσουν, λόγω της μείωσης των εισοδημάτων, της αύξησης στη φορολογία (ειδικά στα ακίνητα η οποία θα βαίνει αυξανόμενη τα επόμενα χρόνια) η οποία συνδυάζεται με συνεχή πτώση της αξίας των ακινήτων.

Ο στόχος της τρόικας, πάντως, είναι διπλός: Από τη μια επιδιώκει να αυξήσει την πίεση στα νοικοκυριά έτσι ώστε να πληρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα στις τράπεζες, αλλά ταυτόχρονα θέλει να δημιουργήσει και μια πίεση στις τιμές των ακινήτων ακόμα περισσότερο προς τα κάτω, έτσι ώστε σε κάποιο σημείο να ξεκινήσουν και πάλι οι συναλλαγές στην αγορά ακινήτων η οποία είναι παγωμένη.

Στην πραγματικότητα, δηλαδή, με την έναρξη των πλειστηριασμών θα γίνει μια βίαιη αναδιανομή της ακίνητης περιουσίας, καθώς χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θα είναι σε θέση να "υπερασπιστούν" την περιουσία τους.

110.000 ακίνητα υποψήφια για πλειστηριασμό

Το μέγεθος του διαφαινόμενου κοινωνικού προβλήματος, άλλωστε, είναι εκείνο που ανάγκασε και την κυβέρνηση να επιχειρήσει «αναδίπλωση» μετά τις δηλώσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης Θαν. Σκορδά, ο οποίος άνοιξε το ζήτημα (δείτε περισσότερα εδώ).

Έτσι, κυβερνητικοί κύκλοι έκαναν γνωστό ότι εάν αν οδηγηθούμε σε άρση της απαγόρευσης, για τις ευπαθείς οικονομικά ομάδες θα υπάρξουν ιδιαίτερες ρυθμίσεις και θα δίνεται κάποια περίοδος χάριτος και προστασίας των ακινήτων.

Κοινωνικό πρόβλημα

Πάντως, τα στοιχεία δείχνουν ότι λόγω της ύφεσης, τα δάνεια που είναι σε καθυστέρηση διαρκώς αυξάνονται και έτσι η έναρξη των πλειστηριασμών και για πρώτη κατοικία προμηνύει μεγάλες αναταράξεις και έντονα κοινωνικά προβλήματα.

Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν 1,4 εκατομμύρια στεγαστικά δάνεια, από τα οποία 300.000 είναι σε καθυστέρηση, ενώ εκτιμάται ότι εάν αρθεί η προστασία, υπάρχουν περί τα 110.000 δάνεια με καθυστέρηση 3-6 μηνών και τα υποθηκευμένα ακίνητα είναι «υποψήφια» για κατάσχεση.

Επιπλέον, οι νομοθετικές ρυθμίσεις που δίνουν μια "ανάσα" σε δανειολήπτες αφορούν ελάχιστες περιπτώσεις, καθώς οι όροι για να ενταχθεί κάποιος στο νέο νόμο είναι πολύ αυστηροί (προϋποτίθεται ο δανειολήπτης να είναι ενήμερος, ενώ υπάρχει όριο εισοδήματος 25.000 ευρώ, το οποίο αφήνει απ΄έξω την πλειονότητα των δανειοληπτών).

Με τα δεδομένα αυτά η προώθηση του νόμου της ρύθμισης για τα ενήμερα ενυπόθηκα δάνεια είναι περισσότερο μια "πρόφαση" για να ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί, παρά ένας τρόπος ουσιαστικής προστασίας.

Πηγές από την πλευρά των τραπεζών, πάντως, υποστηρίζουν ότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις δανειοληπτών οι οποίοι, ενώ έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν τις οφειλές τους, δεν το πράττουν και πιστεύουν ότι η σταδιακή άρση της προστασίας από τους πλειστηριασμούς είναι ένας τρόπος πίεσης για να εξυπηρετούν τις οφειλές τους.

Με ποια κριτήρια θα γίνονται οι πλειστηριασμοί

Το σχέδιο πάντως που έχει συζητηθεί ανάμεσα στην κυβέρνηση και την τρόικα προβλέπει ότι ανάμεσα στα κριτήρια που θα ληφθούν υπόψη για όλους τους δανειολήπτες που βρίσκονται σε καθυστέρηση 180 ημερών (αυτό είναι το όριο για καταγγελία της σύμβασης και έναρξη διαδικασιών πλειστηριασμού), θα είναι το εισόδημα, το ύψος της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, και το χρονικό διάστημα που το δάνειο βρίσκεται στο «κόκκινο». Αυτό τουλάχιστον λένε κυβερνητικοί κύκλοι.

Θα λαμβάνονται, όμως, υπ' όψιν συγκεκριμένα στοιχεία ως προς τα περιουσιακά τους στοιχεία, αλλά και στη γενικότερη οικονομική τους κατάσταση για να ενταχθούν σε αυτές τις ρυθμίσεις. Δηλαδή αν κάποιος έχει υψηλές καταθέσεις και δεν πληρώνει το δάνειο, θα έχει διαφορετική αντιμετώπιση από εκείνον που έχει κατάθεση π.χ. 2.000 ή 5.000 ευρώ.

Οι ίδιες πηγές, υποστηρίζουν ότι θα δοθεί ένας εύλογος χρόνος στους δανειολήπτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, ώστε να αποφύγουν την απειλή της κατάσχεσης.

Πλειστηριασμοί εξπρές

Επίσης αλλαγές θα υπάρξουν και στον τρόπο διενέργειας των πλειστηριασμών.

Δηλαδή προωθούνται μεταρρυθμίσεις στο νομοθετικό πλαίσιο, ώστε οι διαδικασίες κατάσχεσης να ολοκληρώνονται σε συντομότερο χρόνο. Με το υπάρχον καθεστώς, από τη στιγμή που βγει η πρώτη διαταγή πληρωμής μέχρι να τελειώσει ο πλειστηριασμός μπορεί να περάσουν και 10 χρόνια, καθώς υπάρχει η δυνατότητα ανακοπής της απόφασης, με καταβολή μέρους του ποσού.

Τα κοράκια

Ωστόσο δεν έχει γίνει γνωστό πως θα αντιμετωπισθούν τα κυκλώματα –γνωστά ως «κοράκια»- που λυμαίνονται σήμερα τα ακίνητα που βγαίνουν σε πλειστηριασμό. Τα κυκλώματα αυτά, αφού σταμπάρουν τα ακίνητα που θέλουν να «κτυπήσουν», δρουν συντονισμένα και διαμορφώνουν τις τιμές κοντά στα επίπεδα εκκίνησης του πλειστηριασμού, με τα ακίνητα να καταλήγουν στους «δικούς» τους ανθρώπους.