Συντάξεις: Ποιοι και πώς μπορούν να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας
Ευκαιρίες για να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και να αποχωρήσουν με τα παλιά και χαμηλότερα όρια συνταξιοδότησης μπορούν να αξιοποιήσουν χιλιάδες ασφαλισμένοι σε όλα τα ταμεία με δυο προϋποθέσεις. Αναλυτικός οδηγός.
Ευκαιρίες για να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και να αποχωρήσουν με τα παλιά και χαμηλότερα όρια συνταξιοδότησης μπορούν να αξιοποιήσουν χιλιάδες ασφαλισμένοι σε όλα τα ταμεία με δυο προϋποθέσεις:
• Η πρώτη και βασική είναι να έχουν συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που ισχύουν για τη συνταξιοδότησή τους από τα ταμεία στα οποία ανήκουν πριν από την ισχύ του νόμου που προβλέπει την αύξηση των ορίων ηλικίας για όσους δεν έχουν θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Ο νέος νόμος ψηφίστηκε και ισχύει από τις 14 Αυγούστου, οπότε η ηλικία θα πρέπει να συμπληρώνεται πριν από την ημερομηνία αυτή.
• Η δεύτερη –επίσης βασική προϋπόθεση- είναι να έχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης, ώστε να θεμελιώσουν δικαίωμα πριν από το νέο νόμο με τις προηγούμενες και πιο ευνοϊκές διατάξεις.
Ένα παράδειγμα: Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ που έκλεισε τα 53 πριν από τις 14 Αυγούστου και είχε ανήλικο παιδί το 2011, αλλά τότε δεν είχε τις 5.500 ημέρες που θα της επέτρεπαν να αποχωρήσει ως μητέρα ανηλίκου, με μειωμένη σύνταξη μπορεί να αναγνωρίσει για το 2011, μέχρι 1.200 ημέρες από σπουδές, ανεργία, γονική άδεια καθώς και από κενά διαστήματα ασφάλισης, ώστε να συμπληρώσει σήμερα τις 5.500 για το 2011 και έτσι, έχοντας συμπληρώσει και την ηλικία πριν από το νέο νόμο, να βγεί με σύνταξη χωρίς να την πιάσουν τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας.
Με την αναγνώριση δηλαδή θα έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και δεν θα επηρεαστεί από τις αλλαγές. Αν όμως παρότι έκλεισε τα 55 πριν από το νόμο, δεν μπορεί να αναγνωρίσει τον απαιτούμενο χρόνο ώστε να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από το νέο νόμο, τότε θα εγκλωβιστεί στην αύξηση των ορίων ηλικίας και δεν θα μπορεί να αποχωρήσει με διατάξεις ανήλικου παιδιού, αλλά θα αποχωρήσει με μειωμένη σύνταξη στα 62 της και εφόσον θα έχει 100 ημέρες ασφάλισης κάθε έτος τα πέντε προηγούμενα χρόνια.
Η νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα σε όσους έχουν την ηλικία συνταξιοδότησης πριν από το νέο νόμο, αλλά τους λείπουν τα έτη ασφάλισης, να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη και να θεμελιώσουν δικαίωμα, με όρια ηλικίας πριν από το 67ο για πλήρη σύνταξη και πριν από το 62ο για μειωμένη.
Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος που τους κατοχυρώνει για έξοδο με τα παλιά όρια ηλικίας θα πρέπει να συμπληρώνεται ως το 2012. Οι ευνοϊκές αυτές διατάξεις δεν έχουν ισχύ αν ο πλασματικός χρόνος συμπληρωθεί από την 1/1/2013 και μετά γιατί η νομοθεσία προβλέπει ότι όσοι συμπληρώνουν τα συντάξιμα έτη από 1/1/2013 και μετά βγαίνουν στη σύνταξη είτε στα 67, με πλήρη και στα 62 με μειωμένη, είτε στα 62 με πλήρη σύνταξη εφόσον έχουν συνολικά 40 χρόνια.
Με το νέο νόμο, όσοι είναι κάτω των 67 και 62 ετών έχουν αύξηση στο όριο ηλικίας, ως και 12 χρόνια, που σημαίνει ότι το κλειδί για να αποφύγουν την έξοδο με αύξηση των ορίων ηλικίας είναι να θεμελιώσουν δικαίωμα με τις προϋποθέσεις που ισχύουν ως το 2012.
Μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελματίες
Πλασματικούς χρόνους μπορούν να εξαγοράσουν όλοι οι ασφαλισμένοι σε ταμεία μισθωτών και ελευθέρων επαγγελματιών που έχουν 12 χρόνια πραγματικής ασφάλισης το 2011.
Κάθε έτος αναγνωρίζουν συγκεκριμένο αριθμό πλασματικών ετών που είναι:
* 4 πλασματικά χρόνια για να συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις του 2011,
* 5 πλασματικά χρόνια για να συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις του 2012.
* 6 πλασματικά χρόνια για να συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις του 2013, και
* 7 πλασματικά έτη από το 2014 και εφεξής
Στο Δημόσιο
Στο Δημόσιο αναγνωρίζονται επιπλέον πλασματικά έτη καθώς ο χρόνος λόγω τέκνων δεν συνυπολογίζεται στα 4 ως 7 πλασματικά που ισχύουν για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους, αλλά πάνε ξεχωριστά.
Ετσι οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου μπορούν να αναγνωρίσουν:
• Ως 5 έτη λόγω τέκνων, όλη η στρατιωτική θητεία, και άλλα 5 έτη λόγω εκπαιδευτικής άδειας + διάστημα γονικής άδειας για σύνταξη με προϋποθέσεις του 2010.
• 4 έτη+ έως 5 επιπλέον λόγω τέκνων, άρα ως και 9 έτη για σύνταξη με προϋποθέσεις του 2011.
• 5 έτη+ έως 5 επιπλέον λόγω τέκνων, άρα ως και 10 έτη για σύνταξη με προϋποθέσεις του 2012.
• 6 έτη+ έως 5 επιπλέον λόγω τέκνων, άρα ως και 11 έτη για σύνταξη με προϋποθέσεις του 2013.
• 7 έτη+ως 5 έτη επιπλέον λόγω τέκνων, άρα ως και 12 έτη για σύνταξη με προϋποθέσεις του 2014 και εφεξής.
Πόσο κοστίζει η αναγνώριση πλασματικού χρόνου
Ποια πλασματικά έτη αναγνωρίζονται από ασφαλισμένους ΙΚΑ και ταμείων ΔΕΚΟ-Τραπεζών και πόσο στοιχίζουν:
1. Στρατιωτική θητεία (20% των μηνιαίων αποδοχών)
2. γονική άδεια 3,5 μήνες (167€το μήνα)
3. επιδοτούμενη ανεργία και ασθένεια (300 + 300 μέρες χωρίς εξαγορά).
4. εκπαιδευτική άδεια (167€/μήνα)
5. χρόνος σπουδών (4 έτη με 167€/μήνα)
6. χρόνος μη επιδοτούμενης ανεργίας (1 έτος με 167€/μήνα)
7. κύηση και λοχεία (119 μέρες χωρίς εξαγορά)
8. χρόνος απεργίας (167€μήνα),
9. Χρόνος παιδιών. 1 έτος για το πρώτο παιδί, 2 για το δεύτερο και 2 για το τρίτο και κάθε επόμενο (167€/μήνα).
10. κενό ασφάλισης (167€/μήνα)
11. χρόνος μαθητείας και μέχρι ένα 1 έτος (167€μήνα)
Ο φθηνότερος χρόνος, είναι για αναγνώριση πλασματικών από δημοσίους υπαλλήλους καθώς πληρώνουν μόνο τη δική τους εισφορά, δηλαδή 6,67%, επί των αποδοχών τους. Με αυτή την προϋπόθεση το κόστος εξαγοράς για υπάλληλο με τακτικές αποδοχές 1.100 ευρώ, ξεκινά από τα 74 ευρώ το μήνα, ενώ για έναν υπάλληλο του ιδιωτικού τομέα ξεκινά από τα 167 ευρώ το μήνα.
Η εξαγορά πλασματικού χρόνου, αν γίνει «τοις μετρητοίς» έχει έκπτωση 15%. Μπορεί να γίνει όμως και με δόσεις, τόσες όσοι και οι μήνες που αναγνωρίζονται. Ετσι, ένας ασφαλισμένος του ΙΚΑ με δυο παιδιά που θέλει να εξαγοράσει 3 χρόνια λόγω τέκνων, έχει δυο επιλογές: α) Να πληρώσει τοις μετρητοίς με έκπτωση 15%, στην κύρια ασφάλιση δηλαδή: 167,8 ευρώ/μήναΧ36 μήνες=6.012 ευρώΧ0,85 (ή 15%) ποσοστό έκπτωσης =5.110 ευρώ τελικό ποσό, και β) να δίνει 167,8 ευρώ το μήνα για τους επόμενους 36 μήνες.
Τι μπορούν να αναγνωρίσουν οι ασφαλισμένοι σε ταμεία ΔΕΚΟ-Τραπεζών
1. Μητέρες με ανήλικο παιδί (ασφαλισμένες από 1983-1992).
Αναγνωρίζονται σπουδές, ανεργία ασθένεια, γονική άδεια, κενά ασφάλισης (εκτός του χρόνου παιδιών) μόνο για να συμπληρωθεί η 25ετία το 2011 και το 2012.
2. Γυναίκες. Συνταξιοδοτούνται με το όριο ηλικίας που ισχύει τη χρονιά που συμπληρώνουν το 55ο έτος και έχουν 25ετία για μειωμένη σύνταξη, ή με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν γίνονται 60 ετών για πλήρη σύνταξη.
Αναγνωρίζουν χρόνο σπουδών, παιδιών, γονικής άδειας από το 2011 και μετά.
3. Ανδρες με 25ετία: Ο μόνος χρόνος που μπορεί να αναγνωριστεί είναι η στρατιωτική θητεία.
4. Σύνταξη με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας: Αναγνωρίζεται μόνο η στρατιωτική θητεία για να συμπληρωθεί η 35ετία αλλά στο 58ο έτος.
5. Σύνταξη με 35ετία για τους ασφαλισμένους μετά το 1983. Για να συμπληρωθεί η 35ετία το 2010 αναγνωρίζεται μόνο η στρατιωτική θητεία. Από το 2011 αναγνωρίζονται χρόνος σπουδών, παιδιών, ασθένειας, κενά ασφάλισης.
ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΜΕΤΑΞΥ 1983-1992
ΧΡΟΝΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ/ΕΤΟΣ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗΣ |
ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ |
ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ |
Πλασματικός χρόνος για την 35ετία |
|
35 |
Μεχρι 2010 |
35 |
58 |
Δεν δικαιούνται |
2011 |
36 |
58 |
μέχρι 4 έτη |
|
2012 |
37 |
59 |
μέχρι 5 έτη |
|
2013-2014 |
40 |
62 |
Μέχρι 6 ή 7 έτη |
ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΗΤΕΡΩΝ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙΔΙ (ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΧΡΙ 1992) |
||||
Χρόνος ασφάλισης |
Έτος που συμπληρώνεται
|
Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης |
Πλασματικός χρόνος για την 25ετία |
|
Πλήρης σύνταξη |
Μειωμένη σύνταξη |
|||
25 έτη με ανήλικο παιδί |
2010* |
50 |
- |
Δεν δικαιούνται |
2011 |
52 |
50 |
μέχρι 4 έτη |
|
2012 |
55 |
53 |
μέχρι 5 έτη |
|
2013 |
67 |
62 |
Μέχρι 6 ή 7 έτη |
Τα πλασματικά έτη στον ΟΑΕΕ
Κρυφά μπόνους και υψηλότερο ποσό σύνταξης δίνουν οι αναγνωρίσεις πλασματικών ετών στον ΟΑΕΕ.
Το μυστικό είναι στους χρόνους που επιλέγουν να αναγνωρίσουν οι ασφαλισμένοι.
Για παράδειγμα:
• Ανδρας που αναγνωρίζει 2,5 έτη από τη στρατιωτική του θητεία στον ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ και βγαίνει στα 60 με 36 έτη ασφάλισης θα πάρει λόγω της εξαγοράς 105 ευρώ επιπλέον στη σύνταξη.
• Ασφαλισμένος που αναγνωρίζει κενό ασφάλισης 2,5 ετών, και βγαίνει με 36 έτη, θα έχει ωφέλεια κατά 60,75 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη.
• Γυναίκα ασφαλισμένη του ΟΑΕΕ που αναγνωρίζει 3 χρόνια λόγω τέκνων για να κατοχυρώσει την έξοδο με 36 έτη, θα έχει τελικό όφελος κατά 128 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη
Στον ΟΑΕΕ αναγνωρίζονται οι εξής πλασματικοί χρόνοι:
1. Χρόνος παιδιών.
2. Χρόνος στρατιωτικής θητείας.
3. Χρόνος σπουδών
4. Χρόνος κενών διαστημάτων ασφάλισης.
6. Χρόνος αποδεδειγμένης άσκησης επαγγέλματος πριν την εγγραφή στα
Μητρώα των πρώην Ταμείων ΤΕΒΕ-ΤΑΕ-ΤΣΑ.
Διαδοχική ασφάλιση
Αν υπήρξε διαδοχική ασφάλιση με ΙΚΑ, ή Δημόσιο ή άλλο ταμείο μισθωτών και συντρέχουν οι προϋποθέσεις τότε αναγνωρίζονται επίσης:
7. Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών.
8. Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και ο χρόνος
επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας (200 ή 300 ημέρες).
9. Ο χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας