Συντάξεις: Ποιοι μπορούν να μειώσουν τις απώλειες από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό
Δυο μεγάλες κατηγορίες ασφαλισμένων στο Δημόσιο κλειδώνουν την έξοδο στη σύνταξη χωρίς να έχουν καμία αύξηση στα όρια ηλικίας και αν πρόκειται να πάρουν μειωμένη σύνταξη, θα έχουν μικρότερες περικοπές.
Δυο μεγάλες κατηγορίες ασφαλισμένων στο Δημόσιο κλειδώνουν την έξοδο στη σύνταξη χωρίς να έχουν καμία αύξηση στα όρια ηλικίας και αν πρόκειται να πάρουν μειωμένη σύνταξη, θα έχουν μικρότερες περικοπές.
Αυτές οι δυο κατηγορίες, κρατάνε τα κεκτημένα δικαιώματα και στην πράξη, «μειώνουν τη χασούρα» που προκαλούν οι νέες ρυθμίσεις, κερδίζοντας την έξοδο από τα 55 με μειωμένη σύνταξη οι γυναίκες και από τα 60 οι άνδρες με μικρότερες περικοπές.
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά ποιοι και πως μπορούν να αποφύγουν μεγαλύτερες απώλειες και να αποχωρήσουν στα 60 με πλήρη σύνταξη, ενώ τα όρια ηλικίας αυξάνονται, ή πως θα πάρουν μειωμένη σύνταξη από τα 55, αλλά με περικοπή 4,5% για κάθε έτος που υπολείπεται από το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη, αντί 6% που ισχύει για όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους:
1. Ασφαλισμένοι στο Δημόσιο μεταξύ των ετών 1983-1992 που συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν με αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου τα 25 έτη ως τις 31/12/2010. Για την κατηγορία αυτή τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι το 55ο έτος για τις γυναίκες που αποχωρούν με μειωμένη σύνταξη ή το 60ο έτος αν πρόκειται για πλήρη σύνταξη. Και αντίστοιχα για τους άνδρες τα όρια ηλικίας είναι το 60ο έτος για τη μειωμένη και το 65ο έτος για πλήρη σύνταξη. Οσοι έχουν συμπληρώσει μια από τις παραπάνω ηλικίες πριν από την ισχύ του νόμου που αυξάνει τα όρια ηλικίας, δηλαδή πριν από τις 19/8/2015, έχουν το δικαίωμα να αποχωρήσουν χωρίς καμία αρνητική μεταβολή του ορίου ηλικίας. Δηλαδή θα αποχωρήσουν είτε με μειωμένη είτε με πλήρη σύνταξη στα 55 ή 60 οι γυναίκες, εφόσον τα έχουν συμπληρώσει ως τις 18/8/2015, ή στα 60-65 οι άνδρες εφόσον συμπλήρωσαν ένα από τα δυο όρια ηλικίας ως τις 18/8/2015. Αυτό λέγεται θεμελιωμένο δικαίωμα και αφορά τους πάντες, δηλαδή όσους συμπλήρωσαν πριν από την ισχύ του νέου νόμου και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, αλλά και την ηλικία που θα μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν. Η διαφορά όμως με τους υπαλλήλους του Δημοσίου που συμπλήρωσαν την 25ετία ως το 2010, είναι ότι αν έχουν πιάσει ως τις 18/8/2015 την ηλικία για μειωμένη σύνταξη, δηλαδή τα 55 οι γυναίκες και τα 60 οι άνδρες, δεν θα έχουν τη μείωση 6% της σύνταξής τους επειδή αποχωρούν με μειωμένη, αλλά η περικοπή είναι στο 4,5%. Και αυτό γιατί ο νόμος 3865/10 ορίζει ότι οι υπάλληλοι που συμπληρώνουν 25 έτη ως το 2010, έχουν την παλιά μείωση της σύνταξης αν αποχωρήσουν πριν το κανονικό όριο ηλικίας, ενώ αν η 25ετία συμπληρώνεται από το 2011 και μετά τότε η ποινή ανεβαίνει στο 6%.
Παράδειγμα 1: Γυναίκα δημόσιος υπάλληλος που ασφαλίστηκε το 1985 και συμπλήρωσε την 25ετία το 2010, ενώ έκλεισε το 55ο έτος στις αρχές Αυγούστου του 2015. Μπορεί να φύγει με μειωμένη και θα έχει μείωση σύνταξης κατά 4,5% για κάθε έτος που υπολείπεται από το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη που είναι το 60ο. Θα έχει δηλαδή μείωση 4,5%Χ5έτη=22,5%. Αν είχε κλείσει το 55ο έτος το 2013 και αποχωρούσε σήμερα με μειωμένη που είναι 57 ετών θα είχε ποινή 4,5%Χ3έτη που υπολείπονται ως το 60ο=13,5%.
Τι σημαίνει αυτό στην τσέπη της; Ότι αν η κανονική της σύνταξη είναι 900 ευρώ και αποχωρήσει στα 55, θα πάρει 697 ευρώ, ενώ αν αποχωρήσει στα 57 θα πάρει 778 ευρώ.
Τι θα συνέβαινε αν συμπλήρωνε την 25ετία το 2011; Ο ίδιος νόμος, δηλαδή ο 3865/10, λέει ότι σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης η ποινή είναι 6%, ενώ για να αποχωρήσει χωρίς να την πιάσουν οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας με το νέο νόμο (τον 4336/15) θα έπρεπε να είχε συμπληρώσει το 56ο έτος πριν από τις 19/8/2015 για να βγεί με μειωμένη. Το δε, όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη είναι το 61ο έτος. Αν λοιπόν είχε την 25ετία το 2011, και συμπληρωμένο το 56ο έτος πριν από τις 19/8/2015, θα μπορούσε να αποχωρήσει με αρχική ποινή 30% (6%Χ5 έτη που υπολείπονται από το 61ο έτος=30%). Στην τσέπη της η διαφορά είναι αισθητή. Τα 900 ευρώ αρχικής σύνταξης θα ήταν 630 ευρώ με αποχώρηση στα 56 και όριο πλήρους σύνταξης το 61ο που σημαίνει ότι η «χασούρα» λόγω μειωμένης σύνταξης μεγαλώνει κατά 70 ευρώ απ΄ότι αν έβγαινε στα 55 έχοντας συμπληρώσει 25ετία το 2010.
Παράδειγμα 2: Ανδρας με 25ετία το 2010 και ηλικία 60 ετών πριν τις 19/8/2015, μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη οποτεδήποτε, και η ποινή θα είναι 4,5% για κάθε έτος που υπολείπεται από το 65ο έτος της πλήρους σύνταξης. Αν λοιπόν αποχωρήσει σήμερα και η κανονική του σύνταξη βγαίνει στα 1.200 ευρώ, θα πάρει 1.200€-22,5%= 930€.
Παράδειγμα 3: Ανδρας που συμπληρώνει την 25ετία το 2011. Εδώ υπάρχουν κέρδη ως προς το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, γιατί βάσει νόμου (3865/10) οι δημόσιοι υπάλληλοι (άνδρες και γυναίκες) που συμπληρώνουν 25ετία από το 2011 και μετά, έχουν τα ίδια όρια ηλικίας, οπότε και ο εν λόγω ασφαλισμένος θα μπορεί να αποχωρήσει με μειωμένη όχι στα 60 αλλά στα 56. Από την άλλη όμως η ποινή μείωσης θα είναι 6%,για κάθε έτος δηλαδή έως 30% γιατί αν φύγει στα 56 θα του υπολείπονται 5 χρόνια ως το 61ο έτος που είναι το όριο ηλικίας για την πλήρη σύνταξη.
Μικρότερη χασούρα, ακόμη και με το έξτρα πέναλτι 10% στη μειωμένη έξοδο.
Με το νέο νόμο (4336/15) επάνω στο ποσό της μειωμένης σύνταξης επιβάλλεται άλλο ένα 10% ως αντικίνητρο στην πρόωρη σύνταξη. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση η χασούρα είναι μικρότερη, για όσους έχουν την 25ετία ως το 2010 γιατί η συνολική μείωση για μια ασφαλισμένη που θα φύγει 5 έτη πριν το κανονικό όριο ηλικίας θα είναι 22,5% και 10% επιπλέον στο ποσό της μειωμένης, ενώ αν είχε την 25ετία το 2011, θα είχε μείωση 30% και 10% επιπλέον στο ποσό της μειωμένης. Για παράδειγμα με 25ετία το 2010 και αρχική σύνταξη 900 ευρώ, η μειωμένη με πέντε χρόνια πρόωρης εξόδου, πάει στα 697 ευρώ και με το 10% επιπλέον πέφτει στα 627 ευρώ. Ενώ με 25ετία το 2011, η μειωμένη για 5 έτη πρόωρης αποχώρησης πάει στα 630 ευρώ και με το 10% επιπλέον, πέφτει στα 567 ευρώ.
2. Η δεύτερη κατηγορία ασφαλισμένων που μπορεί να μειώσει τις απώλειες από τις νέες ρυθμίσεις είναι επίσης δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά με πρόσληψη μέχρι το 1983. Για την κατηγορία αυτή ισχύει η έξοδος στη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει τα 35 έτη πριν από τις 19/8/2015. Αν συμπληρώνουν την 35ετία μετά τις 19/8/2015, τότε αναγκαστικά θα αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που συναρτάται με το 58ο έτος. Δηλαδή θα έχουν την αύξηση του ορίου ηλικίας που θα ισχύει όταν γίνουν 58 ετών. Αν έχουν κλείσει τα 58 και συμπληρώνουν την 35ετία μετά τις 19/8/2015, πάλι θα αποχωρήσουν με αυξημένο όριο ηλικίας.
Τι μπορούν να κάνουν για να αποφύγουν την αύξηση του ορίου ηλικίας: Για τους εν λόγω ασφαλισμένους ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις με τους προσληφθέντες στο Δημόσιο αποτο 1983 ως το 1992, μόνο αν πρόκειται να αποχωρήσουν με λιγότερα από 35 έτη. Ετσι λοιπόν και κυρίως οι γυναίκες που διορίστηκαν στο Δημόσιο μέχρι το 1983 και έχουν κλείσει τα 55 τους πριν τις 19/8/2015 έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν με μειωμένη σύναξη αρκεί να έχουν την 25ετία μέχρι το 2010, γιατί έτσι θα έχουν μικρότερη μείωση, δηλαδή 4,5%, αντί 6%.