Στη μάχη κατά της αδήλωτης και της υποδηλωμένης απασχόλησης μπαίνει από το νέο έτος η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας. Πρόθεση του αρμόδιου υπουργείου είναι να είναι έτοιμη η πιλοτική εφαρμογή της κατά το α’ εξάμηνο του 2022, ώστε να λειτουργήσει σε κλάδους όπως είναι οι τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ. Θα ενσωματωθεί, σε πρώτη φάση, στο σημερινό μοντέλο του συστήματος «Εργάνη», με στόχο μόλις ολοκληρωθεί το «Εργάνη 2» να μεταφερθεί εκεί. Βασικό χαρακτηριστικό της Ψηφιακής Κάρτας είναι ότι θα μπορεί να φαίνεται «σε πραγματικό χρόνο» το ωράριο εργασίας για κάθε εργαζόμενο. Έτσι, εκτιμάται ότι θα περιοριστούν φαινόμενα καταστρατήγησης ωραρίων και εκμετάλλευσης των εργαζομένων, χωρίς το ανάλογο αντίτιμο.

Ήδη στο υπουργείο Εργασίας ετοιμάζονται πυρετωδώς ώστε το επόμενο χρονικό διάστημα να παρουσιαστεί και επίσημα η ψηφιακή εφαρμογή της κάρτας, που θα ενσωματωθεί στο σύστημα «Εργάνη». Εκεί οι εργαζόμενοι θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία που δηλώνουν οι εργοδότες για την απασχόλησή τους.

Με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας εκτιμάται ότι θα μπει τέλος στον βραχνά του ωραρίου εργασίας, αλλά και της αμοιβής των υπερωριών για δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Βέβαια, θα πρέπει να γίνονται και οι απαραίτητοι έλεγχοι, τόσο ηλεκτρονικά όσο και απευθείας από την Επιθεώρηση Εργασίας. Έτσι, θα περιοριστούν φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος επιχειρήσεων που τηρούν τη νομοθεσία από εκείνες που εφαρμόζουν πρακτικές «μαύρης» ή υποδηλωμένης εργασίας. Παράλληλα, θα πάψει και η απώλεια σημαντικών πόρων από εισφορές που δεν καταβάλλονται, με συνέπεια να επιβαρύνεται το ασφαλιστικό σύστημα και ο προϋπολογισμός.

Και στην τηλεργασία

Η συγκεκριμένη κάρτα θα χρησιμοποιείται και για τους εργαζόμενους που δουλεύουν με όρους τηλεργασίας. Μάλιστα, στις περιπτώσεις αυτές θα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για να λειτουργήσει το «δικαίωμα της αποσύνδεσης» με τη συμπλήρωση του συμφωνημένου ωραρίου. Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις διευθέτησης χρόνου εργασίας, αλλά και για τυχόν εξίσωση υπερωριών σε βιομηχανία και υπηρεσίες.

Η επένδυση για την ψηφιακή κάρτα στην πλήρη της μορφή θα ενταχθεί για χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ο προϋπολογισμός για την εφαρμογή της ορίστηκε στα 8 εκατ. ευρώ. Η επιλογή του κλάδου των τραπεζών και των σούπερ μάρκετ για να ξεκινήσει η πιλοτική εφαρμογή της Κάρτας έγινε επειδή εκεί ήδη χρησιμοποιούνται συστήματα ωρομέτρησης για τους εργαζόμενους, τα οποία συνήθως είναι ηλεκτρονικά.

Σε τρία βήματα

Το σύστημα θα υλοποιηθεί σε τρία βήματα που έχουν ως εξής:

Α. Σε πρώτη φάση, εντός του έτους οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν ηλεκτρονικά πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που καταχωρίζονται στο σύστημα «Εργάνη» σχετικά με τον εργασιακό τους βίο.

Β. Έως τις αρχές του 2022 θα είναι έτοιμη η «μήτρα» της κάρτας εργασίας, δηλαδή το ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα υποδέχεται τις πληροφορίες που θα καταχωρούν ψηφιακά εργαζόμενοι και εργοδότες. Παράλληλα, καταργείται μια σειρά γραφειοκρατικών διαδικασιών με στόχο τη διευκόλυνση εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Γ. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022 θα ξεκινήσει η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας με παρακολούθηση της πραγματικής απασχόλησης σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας.

Στόχος είναι οι όποιες παράτυπες δηλώσεις που τυχόν θα υποβληθούν να αποκλείονται εν τη γενέσει τους με «κόφτες» που θα εμπεριέχονται στη συγκεκριμένη ψηφιακή εφαρμογή.

Η Ψηφιακή Κάρτα δεν θα είναι απαραίτητα μια κάρτα σε φυσική μορφή όπως αυτές που διαθέτουν ήδη σήμερα πολλές επιχειρήσεις που εφαρμόζουν συστήματα ωρομέτρησης του χρόνου εργασίας. Μπορεί να είναι μια εφαρμογή στο κινητό και ένα πρόγραμμα στους υπολογιστές της επιχείρησης, διασυνδεδεμένα αμφότερα με το «Εργάνη». Φυσικά τα συστήματα ωρομέτρησης όπου υπάρχουν θα διατηρηθούν και θα διασυνδεθούν με το νέο σύστημα, προκειμένου να λειτουργήσουν με ψηφιακό τρόπο.

Σημειώνεται ακόμη ότι ο μισθός θα απεικονίζεται και σε επίπεδο ώρας. Επίσης, θα υπάρχουν προβλέψεις σε τεχνικό επίπεδο για όλες τις ειδικές συνθήκες που μπορεί να υπάρξουν. Ως τέτοιες μπορεί να είναι οι εργασίες που πραγματοποιούνται έξω από την έδρα της επιχείρησης, τα επαγγελματικά ταξίδια, ακόμα και η έκτακτη απουσία του εργαζόμενου για προσωπικούς λόγους.