Ποια σημεία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) πρέπει να ελέγξετε για να εντοπίσετε τυχόν λάθη ή παραλείψεις που μπορεί να σας έχουν στοιχίσει με άδικες υπερχρεώσεις στα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α.

 Πώς θα διορθώσετε τα λάθη που βρήκατε, υποβάλλοντας τροποποιητικές δηλώσεις

 Με μειωμένα κατά 50% πρόστιμα η υποβολή των διορθωτικών δηλώσεων έως τις 30-11-2016.

Τη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής διορθωτικών δηλώσεων Ε9 για τα έτη 2010-2016 με πρόστιμα μειωμένα κατά 50% έχουν έως το τέλος Νοεμβρίου 2016, οι φορολογούμενοι. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να ... ελαφρύνουν τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2016 που τούς κοινοποίησε πρόσφατα μέσω διαδικτύου η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.).

Υπολογίστε εδώ το φόρο για το δικό σας αγροτεμάχιο

Υπολογίστε εδώ το φόρο για τα κτίσματα

Υπολογίστε εδώ το συμπληρωματικό φόρο ακινήτων

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η προθεσμία υποβολής εκπρόθεσμων αρχικών και τροποποιητικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) ετών 2010 και επομένων, έχει παραταθεί μέχρι τις 30-11-2016. Για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν έως και την ημερομηνία αυτή, το προβλεπόμενο αυτοτελές πρόστιμο των 100 ευρώ μειώνεται κατά 50%, δηλαδή περιορίζεται στα 50 ευρώ.

Η δυνατότητα διόρθωσης των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι στα Ε9 των ετών 2010-2016 παρέχεται λοιπόν για 3 ακόμη μήνες, οπότε πολλοί φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 στο διάστημα Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου και με τον τρόπο αυτό να ... εξαναγκάσουν τις υπηρεσίες της Γ.Γ.Δ.Ε. να εκδώσουν νέα διορθωμένα εκκαθαριστικά σημειώματα ΕΝ.Φ.Ι.Α. στα οποία οι φόροι που θα αναγράφονται θα είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, χαμηλότεροι από τους αρχικώς βεβαιωθέντες.

Η υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) γίνεται μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο» που βρίσκεται στο λογαριασμό κάθε φορολογούμενου στο σύστημα TAXISNET (ηλεκτρονική διεύθυνση www.gsis.gr). Όποιος φορολογούμενος έχει κάνει λάθη ή έχει υποπέσει σε παραλείψεις κατά τη συμπλήρωση ενός ή περισσοτέρων από τα έντυπα Ε9 που υπέβαλε για τα έτη 2010-2016 έχει το δικαίωμα να εισέλθει στην εφαρμογή «Ε9 Περιουσιολόγιο» και να διορθώσει τα λανθασμένα στοιχεία που έχει αναγράψει ή να καλύψει τις όποιες παραλείψεις του.

Τυχόν λάθη ή παραλείψεις που έχουν γίνει στη συμπλήρωση του Ε9, το οποίο απεικονίζει την περιουσιακή κατάσταση όπως είχε διαμορφωθεί την 1η-1-2016, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη χρέωση των φορολογουμένων με επιπλέον ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2016 από αυτόν που πραγματικά θα έπρεπε να πληρώσουν. Στις περιπτώσεις αυτές η διόρθωση των λαθών και των παραλείψεων με την ηλεκτρονική υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων Ε9 είναι αναγκαία προκειμένου να εκδοθούν νέα τροποποιημένα εκκαθαριστικά που θα αναγράφουν τους πραγματικά αναλογούντες φόρους.

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:

α) Η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για ένα ή περισσότερα από τα έτη 2010-2016 επιβαρύνεται με αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης μειωμένο κατά 50%, από τα 100 στα 50 ευρώ.

β) Εάν από τη νέα εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που θα γίνει αυτόματα με την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος φόρου κατά ποσό μεγαλύτερο των 300 ευρώ, ο φορολογούμενος θα παραπεμφθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. για έλεγχο. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προσκομίσει όλα τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν το λόγο υποβολής της διορθωτικής δήλωσης.

Τα πιο συχνά λάθη στη συμπλήρωση του Ε9 που προκαλούν υπερχρεώσεις με επιπλέον ΕΝ.Φ.Ι.Α. και οι οδηγίες για να διορθωθούν με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έχουν αναλυτικά ως εξής:

Παραλείψεις και λάθη στα στοιχεία για τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το μηχανογραφικό σύστημα της Γ.Γ.Δ.Ε. έχει υπολογίσει τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε έχει καταλογίσει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. του ακινήτου! Στην περίπτωση αυτή, για να ακυρωθεί αυτή η άδικη υπερχρέωση, θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο για το οποίο έχει γίνει το λάθος πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη (στη στήλη 16 του πίνακα 1 αν πρόκειται για κτίσμα, στη στήλη 19 του πίνακα 1 αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).

Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων για ημιτελή κτίσματα. Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα. Τα προηγούμενα δύο έτη, έχει συμβεί σε πολλές περιπτώσεις η έκπτωση αυτή να μην υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. Αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι τα στοιχεία του κενού ημιτελούς ακινήτου δεν είχαν αναγραφεί σωστά στη δήλωση Ε9.

Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από την ΓΓΔΕ, προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε, και τις ακόλουθες ενδείξεις:

- Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».

- Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1

- Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2016 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν θα υπολογιστεί. Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).

Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων αγροτεμαχίου. Ελέγχοντας καλύτερα το εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ο φορολογούμενος μπορεί να διαπιστώσει ότι καλείται να πληρώσει ένα εξωπραγματικό ποσό φόρου ακόμη και για μια άγονη εδαφική έκταση που έχει στην κατοχή του και η οποία βρίσκεται σε περιοχή εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός οικισμού. Ένας πιθανός λόγος για τον οποίο μπορεί να συμβαίνει αυτό είναι ο φορολογούμενος να έχει δηλώσει μόνο την ονομασία της θέσης στην οποία βρίσκεται η έκταση και τον νομό στον οποίο βρίσκεται η συγκεκριμένη περιοχή. Στην περίπτωση αυτή, το μηχανογραφικό σύστημα της Γ.Γ.Δ.Ε., κατά τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., έχει λάβει υπόψη του την μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο το νομό! Κι αυτό διότι, σύμφωνα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας των δηλώσεων Ε9, που έχει εκδώσει η Γ.Γ.Δ.Ε., σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ)του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών προσώπων. Επίσης λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία (Τ.Ο. Αρχικό) του νομού!

Ο φορολογούμενος πρέπει, λοιπόν, να ελέγξει στο εκκαθαριστικό που εκδόθηκε τί στοιχεία αναγράφονται στο πεδίο «Διεύθυνση Ακινήτου» και εφόσον επιβεβαιώσει ότι έχει παραλείψει να δηλώσει τον Δήμο και τη Δημοτική Ενότητα που ανήκει το ακίνητο, πρέπει να υποβάλει διορθωτική (τροποποιητική) δήλωση Ε9, στην οποία θα ξαναδηλώσει το αγροτεμάχιό του και θα συμπληρώσει ορθά τα στοιχεία της διεύθυνσής του.

Παραλείψεις και λάθη στην αναγραφή των στοιχείων των κτισμάτων που βρίσκονται μέσα σε αγροτεμάχια. Υπάρχει πιθανότητα ο φορολογούμενος να έχει χρεωθεί με υπέρογκο ποσό ΕΝ.Φ.Ι.Α. για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχει και δήλωσε στο Ε9. Για να ελέγξει εάν όντως η υπερχρέωση οφείλεται σ' αυτή την αιτία, ο φορολογούμενος θα πρέπει να προσέξει τι στοιχεία έχει δηλώσει στο Ε9 για το συγκεκριμένο κτίσμα. Η νομοθεσία για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται! Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.

Σύμφωνα τώρα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας και εκκαθάρισης των δηλώσεων Ε9 που έχει εκδώσει η Γ.Γ.Δ.Ε., σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!

Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος έχει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, πρέπει να ελέγξει εάν στο Ε9 έχει δηλώσει σωστά το κτίσμα αυτό, συμπληρώνοντας μια από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ. Αν αυτό δεν συμβαίνει τότε σημαίνει ότι έχει παραλείψει να δηλώσει ορθά το είδος του κτίσματος στο Ε9. Στην περίπτωση αυτή, το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών έχει εκλάβει το κτίσμα ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. έχει πενταπλασιάσει τον φόρου του αγροτεμαχίου! Για αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9, στην οποία θα πρέπει να ξαναδηλώσει το αγροτεμάχιο και να συμπληρώσει ορθά την κατηγορία του κτίσματος που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, συμπληρώνοντας κατά περίπτωση είτε τη στήλη 17α είτε τη στήλη 17β είτε τη στήλη 17γ.

Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και έχουν χρεωθεί με επιπλέον ΕΝ.Φ.Ι.Α., επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν έχει υπολογιστεί η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή. Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο. Για να διορθωθεί το λάθος θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.

Λοιπά λάθη ή παραλείψεις στη δήλωση των ακινήτων (στο Ε9), εξαιτίας των οποίων έχει "φουσκώσει" το εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Με απόφαση της Γ.Γ.Δ.Ε. από το 2014 έχουν καθοριστεί κι άλλοι δυσμενείς για τους φορολογούμενους κανόνες υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε περιπτώσεις λαθών και ελλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει λοιπόν να ελέγξουν εάν υπάγονται σε μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές που είναι οι παρακάτω:

α) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο και ο φόρος έχει υπολογιστεί χωρίς καμία έκπτωση.

β) Σε περίπτωση κατά την οποία έχει δηλωθεί ψιλή κυριότητα ή επικαρπία, αλλά στη στήλη όπου έπρεπε να έχει δηλωθεί το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα δεν έχει συμπληρωθεί τίποτε, τότε το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο και ο φόρος έχει υπολογιστεί χωρίς καμία έκπτωση.

γ) Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο, οπότε ο φόρος έχει υπολογιστεί με προσαύξηση λόγω υψηλού ορόφου.

δ) Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, ο αριθμός αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων.

ε) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται υπόψη το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.