Στα 1.347 ευρώ μηνιαίως για μια οικογένεια με δύο παιδιά ορίστηκε το ποσό των βασικών εύλογων δαπανών διαβίωσης, με βάση το οποίο θα γίνονται οι ρυθμίσεις δανείων από την 1η Ιανουαρίου 2015. Με βάση το ποσό αυτό θα υπολογίζεται πόσο εισόδημα "περισσεύει" για να εξυπηρετούνται τα δάνεια και θα καθορίζεται η μηνιαία δόση αφού θα λαμβάνονται υπ 'όψιν και οι ειδικές συνθήκες για κάθε νοικοκυριό.

Το όριο των δαπανών αποτελεί ένα σημείο αναφοράς και δεν είναι δεσμευτικό. Είναι δυνατόν να αυξάνεται εάν προστίθενται επιπλέον κατηγορίες δαπανών, οι οποίες μπορεί να μην είναι οι απολύτως βασικές, όπως οι δαπάνες για τρόφιμα, αλλά να δικαιολογούνται από το προσωπικό προφίλ του δανειολήπτη και τις εξατομικευμένες ανάγκες του.

Ο υπολογισμός βασίστηκε στην Ερευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών για τα εισοδήματα και τις δαπάνες του 2012 που διενεργεί η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Οι δαπάνες διακρίνονται σε τέσσερις ομάδες, με την πρώτη να περιλαμβάνει τις πιο βασικές για τη διαβίωση του νοικοκυριού και επί της ουσίας αυτές που δεν θα μπορεί να αμφισβητήσει το πιστωτικό ίδρυμα.

 Οι βασικές δαπάνες

Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονται: διατροφή, ένδυση-υπόδηση, λειτουργικά έξοδα κατοικίας, μετακίνηση, επισκευή και συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας, ενημέρωση και μόρφωση, υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, είδη και υπηρεσίες υγείας (φάρμακα αλλά όχι ιδιωτικά νοσοκομεία), οι υπηρεσίες εκπαίδευσης (παιδικοί σταθμοί, φροντιστήρια, αλλά όχι ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας (γηροκομεία, ιδρύματα και σχολεία για ΑΜΕΑ, βρεφονηπιακοί σταθμοί) και οι οικονομικές υπηρεσίες (αμοιβές φοροτεχνικών, συμβολαιογράφων, δικηγόρων).

 Από εκεί και πέρα υπάρχουν άλλες τρεις ομάδες με άλλες δαπάνες, λιγότερο απαραίτητες.

Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει δαπάνες για μαζική εστίαση.

Η τρίτη ομάδα περιλαμβάνει τις δαπάνες για αγορά αυτοκινήτου, επίπλων και συσκευών.

Η τελευταία ομάδα περιλαμβάνει τις δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού.

Εκτός από τα νοσήλια για ιδιωτικά νοσοκομεία και δίδακτρα για ιδιωτικά εκπαιδευτήρια εξαιρούνται και οι δαπάνες για ιδιωτική ασφάλιση υγείας και κατοικίας. Για όσους πληρώνουν ενοίκιο στις εύλογες δαπάνες διαβίωσης θα προστίθεται και το ποσό του ενοικίου.

Το μηνιαίο «κατώφλι» με βάση την 1η ομάδα δαπανών ανά κατηγορία νοικοκυριού διαμορφώνεται ενδεικτικά για ζευγάρι χωρίς παιδιά στα 906 ευρώ και αυξάνεται αναλόγως του αριθμού των παιδιών και των εξαρτώμενων ενήλικων ατόμων.

Τα ποσά αυτά είναι μετά φόρων και αρκετά πάνω από το όριο της φτώχειας. Για παράδειγμα, το όριο της φτώχειας για τετραμελή οικογένεια είναι 999 ευρώ, ενώ το ποσό αναφοράς καθορίστηκε στα 1.347 ευρώ. Τα ποσά κάθε χρόνο θα αναπροσαρμόζονται αναλόγως των στοιχείων που προκύπτουν από τις Ερευνες Οικονομικών Προϋπολογισμών και τον πληθωρισμό.

Κώδικα Δεοντολογίας

Οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης αποτελούν ένα ακόμη εργαλείο, το οποίο θα περιληφθεί στον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών και σε συνδυασμό με την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη, το συνολικό ύψος και τη φύση των χρεών του, την τρέχουσα αλλά και την αναμενόμενη ικανότητα αποπληρωμής, καθώς και το ιστορικό οικονομικής συμπεριφοράς του (εάν είναι συνεργάσιμος ή όχι), το πιστωτικό ίδρυμα θα είναι υποχρεωμένo να προτείνει σχέδιο αποπληρωμής ή αναδιάρθρωσης του χρέους.

Οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης ανακοινώθηκαν χθες, αφού εγκρίθηκαν πρώτα από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

Εάν οι δύο πλευρές, δανειολήπτης και τράπεζα, δεν καταλήξουν σε συμφωνία, ο πρώτος διατηρεί το δικαίωμα προσφυγής στον νόμο 3869/2010 για τη δικαστική ρύθμιση του χρέους, όπου πάλι μπορεί να αξιοποιηθούν τα στοιχεία για τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης».