Πώς χάνουν τις απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ χιλιάδες άνεργοι, ανάπηροι, πολύτεκνοι και άνθρωποι με πολύ χαμηλά εισοδήματα
Εκατοντάδες χιλιάδες οικονομικά εξαθλιωμένοι Έλληνες πολίτες, στους οποίους περιλαμβάνονται και πάρα πολλοί άνεργοι, ανάπηροι, τυφλοί, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι, χάνουν οριστικά το δικαίωμα να απαλλαγούν φέτος από το 50% ή το 100% του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).
Εκατοντάδες χιλιάδες οικονομικά εξαθλιωμένοι Έλληνες πολίτες, στους οποίους περιλαμβάνονται και πάρα πολλοί άνεργοι, ανάπηροι, τυφλοί, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι, χάνουν οριστικά το δικαίωμα να απαλλαγούν φέτος από το 50% ή το 100% του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).
Αιτία το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε να συμπεριλάβει στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τη χορήγηση των απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ ακόμη και εισοδήματα τα οποία είναι έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα όπως οι αποζημιώσεις απολύσεων, καθώς επίσης και ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και δεν υπόκεινται καν σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως είναι τα επιδόματα ανεργίας, τα επιδόματα στήριξης τέκνων, τα ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%! Στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου που θα λαμβάνεται υπόψη για να διαπιστωθεί εάν δικαιούται ή όχι την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ θα συνυπολογίζεται επίσης και το ΕΚΑΣ και τα φοιτητικά επιδόματα.
Όλα αυτά τα ποσά θα προστίθενται στα λοιπά εισοδήματα των φορολογουμένων τα οποία υπόκεινται κανονικά σε φόρο ή φορολογούνται αυτοτελώς. Έτσι, στις περισσότερες περιπτώσεις τα συνολικά ποσά ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος θα «φουσκώνουν» υπέρμετρα και θα ξεπερνούν τα σχετικά χαμηλά όρια ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος που έχουν τεθεί ως προϋποθέσεις για τη χορήγηση των απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού της χώρας. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι να κληθούν να πληρώσουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκατοντάδες χιλιάδες φτωχοί Έλληνες πολίτες, οι οποίοι στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι άνθρωποι που έχασαν τα εισοδήματά τους και εξαθλιώθηκαν οικονομικά εξαιτίας των καταστροφικών μέτρων «δημοσιονομικής προσαρμογής» που επιβλήθηκαν με το Μνημόνιο. Κανονικά, οι πολίτες αυτοί θα έπρεπε, με βάση την πραγματική οικονομική τους κατάσταση, να είχαν απαλλαγεί μερικώς ή και ολικώς από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. Όμως η εμμονή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών στην πιστή τήρηση των εντολών της τρόικας για σημαντικό περιορισμό των δικαιούχων των απαλλαγών από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ώστε τα έσοδα που θα βεβαιωθούν να μην πέσουν κάτω από τα 3,3 δισ. ευρώ οδήγησε στη δόλια αυτή μεθόδευση σε βάρος των φτωχών συμπολιτών μας.
Η δόλια αντιμετώπιση όλων αυτών των πάμφτωχων πολιτών από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποκαλύπτεται από μια πολύ προσεκτική ανάγνωση της απόφασης της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών κας Αικ. Σαββαϊδου με την οποία καθορίζεται η «διαδικασία χορήγησης εκπτώσεων επί του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε φυσικά πρόσωπα για το έτος 2014».
Για να γίνει όμως πλήρως κατανοητή η μεθόδευση θα πρέπει πρώτα να επισημάνουμε ότι η απόφαση αυτή εκδόθηκε για να καταστεί δυνατή η πρακτική εφαρμογή των νομοθετικών ρυθμίσεων που προβλέπουν ότι:
1) Σε περιπτώσεις διαπιστωμένης οικονομικής αδυναμίας πληρωμής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα χορηγείται έκπτωση 50% επί του συνολικού φόρου. Για τη χορήγηση της έκπτωσης θα πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα οι εξής προϋποθέσεις:
α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους να μην έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχουν ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του να μην υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα. Συνεπώς, αν μια οικογένεια ανέργων γονέων με 2 παιδιά και ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ κατέχει ένα διαμέρισμα 80 τ.μ. και ένα σπίτι στο χωριό 75 τ.μ. δεν θα δικαιούται έκπτωσης 50% από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. και θα καλείται να τον πληρώσει ολόκληρο!
γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένεια να μην υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τις 150.000 ευρώ αν πρόκειται για εγγάμο χωρίς παιδιά και τις 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.
2) Στις οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω θα χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους, να μην έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του να μην υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Σύμφωνα λοιπόν με τα όσα διευκρινίζονται στο άρθρο 2 της απόφασης της κυρίας Σαββαϊδου, για να προσδιοριστεί το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου για το έτος 2013, ώστε στη συνέχεια να διαπιστωθεί εάν αυτός είναι ή όχι δικαιούχος απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών θα αθροίζουν:
α) Όλα τα ποσά των καθαρών εισοδημάτων που αναγράφηκαν στον πίνακα 4 της φετινής φορολογικής δήλωσης, δηλαδή τα καθαρά εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, ατομικές επιχειρήσεις, ελευθέρια επαγγέλματα, γεωργικές δραστηριότητες κ.λπ.
β) Όλα τα ποσά που δηλώθηκαν στις παραγράφους 3 έως 10 του πίνακα 6 της φετινής φορολογικής δήλωσης, δηλαδή:
* Τα απαλλασσόμενα από το φόρο ή φορολογούμενα με ειδικό τρόπο ποσά εισοδημάτων τα οποία υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4%. Στα ποσά αυτά περιλαμβάνονται το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη των μερικώς τυφλών και των προσώπων με απόλυτη αναπηρία (όχι με κινητική αναπηρία άνω του 80%), τα κέρδη από την πώληση μετοχών, τα ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας, τα μερίσματα από ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι τόκοι από καταθέσεις σε τράπεζες, οι τόκοι ομολόγων και ρέπος.
* Τα ποσά τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και ταυτόχρονα απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4%. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται όλα τα ποσά των επιδομάτων στήριξης τέκνων και των ειδικών επιδομάτων τριτέκνων και πολυτέκνων τα οποία καταβλήθηκαν από τον ΟΓΑ, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη των ολικώς τυφλών ή των κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80% καθώς επίσης και οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν λόγω διακοπής της εργασιακής σχέσης, δηλαδή οι αποζημιώσεις απόλυσης ή εθελουσίας εξόδου.
* Τα επιδόματα ανεργίας που εισπράχθηκαν από τον ΟΑΕΔ.
* Τα ποσά του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ) τα οποία καταβλήθηκαν στο φορολογούμενο εφόσον ήταν χαμηλοσυνταξιούχος.
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, από την απόφαση της κας Σαββαϊδου προκύπτει ότι στο άθροισμα όλων αυτών των ποσών που προαναφέρθηκαν θα προστίθεται στη συνέχεια και η τυχόν προστιθέμενη διαφορά εισοδήματος η οποία θα προκύπτει σε περίπτωση που το συνολικό δηλωθέν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης) για τα σπίτια και τα ΙΧ αυτοκίνητα τα οποία χρησιμοποίησε!
Όπως γίνεται αντιληπτό με βάση τα παραπάνω, το συνολικό καθαρό οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου το οποίο θα συγκρίνεται με τα εισοδηματικά όρια τα οποία προβλέπονται για την χορήγηση των απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ θα είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, τόσο πολύ «φουσκωμένο» ώστε να ξεπερνά τα όρια αυτά και ο φορολογούμενος που είναι στην πραγματικότητα οικονομικά εξαθλιωμένος να χάνει την απαλλαγή!
Ειδικά δε ο συνυπολογισμός των επιδομάτων των τριτέκνων και των πολυτέκνων στα συνολικά ετήσια καθαρά οικογενειακά εισοδήματά τους αναμένεται να οδηγήσει πολλούς από αυτούς στην απώλεια του δικαιώματος πλήρους απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. καθώς τα ποσά των επιδομάτων αυτών είναι σχετικά μεγάλα (υπερβαίνουν στις περισσότερες περιπτώσεις τα 2.000 ευρώ) και θα ανεβάσουν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα τα τελικά ποσά ετησίου καθαρού οικογενειακού εισοδήματος. Κι αυτό αναμένεται να συμβεί παρά το γεγονός ότι με νόμο που ψηφίστηκε από την Βουλή τον Μάρτιο του 2014 προβλέπεται ότι από 1.1.2013 και μετά το ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων που καταβάλλεται από τον ΟΓΑ δεν πρέπει να προσμετράται στο ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου. Συνεπώς, ο συνυπολογισμός του στο ποσό αυτό είναι παράνομος.
Με την απόφαση της κας Σαββαϊδου προβλέπεται, εξάλλου, ότι:
- Ως συνολική επιφάνεια κτισμάτων για να διαπιστωθεί αν πληρούται το όριο των 150 τ.μ. θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των τετραγωνικών μέτρων των κύριων και των βοηθητικών χώρων όλων των κατηγοριών κτισμάτων είτε είναι αποπερατωμένα είτε ημιτελή.
- Ως συνολική αξία ακίνητης περιουσίας θα λαμβάνεται υπόψη αυτή η οποία προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α., δηλαδή η αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικοπέδων που κατείχε ο φορολογούμενος την 1η-1-2014. Σε κάθε περίπτωση θα λαμβάνονται υπόψη το ποσοστό συνιδιοκτησίας και το είδος του εμπράγματου δικαιώματος που έχει δηλώσει ο φορολογούμενος στη δήλωση Ε9.
- Το ποσοστό της αναπηρίας θα λαμβάνεται από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014, η οποία έχει υποβληθεί μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2014 ή από άλλα αρχεία, που είναι στη διάθεση του υπουργείου Οικονομικών. Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει η πληροφορία για το ποσοστό της αναπηρίας στα αρχεία του υπουργείου Οικονομικών, για τη χορήγηση της έκπτωσης θα απαιτείται βεβαίωση από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) για την πιστοποίηση και το ποσοστό της αναπηρίας. Επίσης, δεκτές θα γίνονται αποφάσεις πιστοποίησης αναπηρίας, οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την 1/9/2011 από Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές των Νομαρχιών ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης ή τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές των Ενόπλων Δυνάμεων, την Ανώτατη Στρατιωτική Υγειονομική Επιτροπή, την Ανώτατη Ναυτική Υγειονομική Επιτροπή, την Ανώτατη Αεροπορική Υγειονομική Επιτροπή ή την Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας, εφόσον πρόκειται για επ’ αόριστον κρίση ή άλλως μέχρι την ημερομηνία λήξης της ισχύος τους και εφόσον ισχύουν κατά την 1η Ιανουαρίου 2014.
- Οι εκπτώσεις κατά 50% ή 100% θα χορηγούνται στο συνολικό ποσό κύριου και συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. κεντρικά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΓΓΔΕ, σε δύο εκκαθαρίσεις, οι οποίες θα πραγματοποηθούν τους μήνες Οκτώβριο και Δεκέμβριο του έτους 2014. Στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των δύο αυτών εκκαθαρίσεων, κάθε εκκαθάριση, που θα πραγματοποιείται λόγω υποβολής αρχικής ή τροποποιητικής δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α., δεν θα μεταβάλλει το ποσοστό της ήδη χορηγηθείσας έκπτωσης ούτε θα χορηγεί ποσοστό έκπτωσης σε περίπτωση που δεν είχε χορηγηθεί με την πρώτη εκκαθάριση μηνός Οκτωβρίου 2014.
- Δεν θα πρέπει να προσκομίζονται παραστατικά για το ποσοστό της χορηγηθείσας μείωσης ΕΝΦΙΑ, όταν αυτή έχει χορηγηθεί κεντρικά από τη ΔΗΛΕΔ.
- Στην περίπτωση στην οποία, κατά την εκκαθάριση του Δεκεμβρίου 2014, διαπιστωθεί ότι ο φορολογούμενος δεν δικαιούται τη χορηγηθείσα μερική ή ολική απαλλαγή, λόγω της υποβολής ή της εκκαθάρισης φορολογικών δηλώσεων στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πρώτη μέχρι τη νέα εκκαθάριση, με αποτέλεσμα να μην πληρούνται οι προϋποθέσεις, η απαλλαγή θα αίρεται με αιτιολογημένη απόφαση της Φορολογικής Διοίκησης και θα εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, ο οποίος θα πρέπει να καταβάλλεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι και την 27/2/2015.
- Μετά την ολοκλήρωση των δύο κεντρικών εκκαθαρίσεων, στις περιπτώσεις στις οποίες έχει εκδοθεί δήλωση − πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014 χωρίς να χορηγηθεί μείωση ΕΝΦΙΑ, ενώ ο φορολογούμενος τη δικαιούται, ο δικαιούχος θα πρέπει να υποβάλει στον αρμόδιο προϊστάμενο Δ.Ο.Υ., που έχει εκδώσει τη δήλωση − πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014, αίτηση μείωσης του φόρου, προσκομίζοντας, όπου απαιτείται, τα σχετικά δικαιολογητικά. Ο αρμόδιος προϊστάμενος Δ.Ο.Υ., μετά την παραλαβή της αίτησης, ελέγχει τα δικαιολογητικά, τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014 και την εκκαθάριση αυτής, ως προς το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα, τη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014 του ιδίου, της συζύγου και των εξαρτώμενων τέκνων, ως προς το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τους και το ύψος της ακίνητης περιουσίας, κατά περίπτωση, και στη συνέχεια αποφαίνεται για την αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος. Σε περίπτωση αποδοχής του αιτήματος, η έκπτωση θα χορηγείται στο συνολικό ποσό κύριου και συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.