«Κλειδωμένες» είναι οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για 100.000 ασφαλισμένους που ήδη κατοχύρωσαν ή θα κατοχυρώσουν φέτος δικαίωμα, καθώς δεν απειλούνται με νέες ανατροπές. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι διατηρούν το δικαίωμα να ανοίξουν ταχύτερα την «πόρτα» εξόδου και να αποφύγουν το γενικό όριο ηλικίας που διαμορφώνεται στο 67ο έτος για πλήρη σύνταξη (ή στα 62 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης).

«Είναι σε κάθε περίπτωση σαφές ότι τα θεμελιωμένα δικαιώματα δεν επηρεάζονται και οι ασφαλισμένοι μπορούν να τα ασκήσουν όποτε το θελήσουν. Αυτό δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση και σε αυτό πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι», είναι η χαρακτηριστική αναφορά του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνου Τσακλόγλου.

Υπενθυμίζεται ότι ταχύτερα την πόρτα εξόδου μπορούν να ανοίξουν όσοι «πιάνουν» τα μεταβατικά όρια ηλικίας έως το τέλος της φετινής χρονιάς. Από τις ισχύουσες ρυθμίσεις κερδισμένοι είναι κυρίως: όσοι εργαζόμενοι θέλουν να αποχωρήσουν με 35ετία, αλλά και οι μητέρες ανηλίκων τέκνων. Να σημειωθεί εδώ πως ευνοϊκές διατάξεις ισχύουν για μεγάλες ομάδες ασφαλισμένων είτε εργάζονται στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα. 

Στον αντίποδα, δεν διασώζονται ασφαλισμένοι που δεν θεμελιώνουν έως το τέλος του 2021 συνταξιοδοτικό δικαίωμα, διότι δεν έχουν συμπληρώσει είτε το παλαιό ηλικιακό όριο είτε τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης. Πρόκειται για τους «χαμένους» του ασφαλιστικού συστήματος, που θα πρέπει να κάνουν υπομονή μέχρι τα 67 για να πάρουν πλήρη σύνταξη (ή εναλλακτικά στα 62 με 40 έτη ασφάλισης). 

Ενδεικτικά δημοσιεύονται τα εξής παραδείγματα: 

• Δημόσιοι υπάλληλοι -που έχουν γεννηθεί το 1961- συμπληρώνουν 25ετία έως και το τέλος του 2010. Σε περίπτωση που κατάφεραν να συμπληρώσουν 35 έτη συνολικά µέχρι και το τέλος του 2019, αποχωρούν σε ηλικία 60 ετών και 6 μηνών.
• Δημόσιοι υπάλληλοι -που έχουν γεννηθεί από το Φεβρουάριο του 1960 έως τον Ιανουάριο του 1961- φτάνουν την 25ετία έως το τέλος του 2012. Βγαίνουν σε πλήρη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών και 11 μηνών. Αναγκαία προϋπόθεση είναι να συμπλήρωσαν 37 χρόνια ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2019. 
• Γονείς ανηλίκων τέκνων στο Δημόσιο – που γεννήθηκαν από το Μάιο έως το Δεκέμβριο του 1964- με 25ετία το 2011. Δικαιούνται σύνταξη σε ηλικία 56 ετών και 9 μηνών. Αναγκαία προϋπόθεση είναι κατά τη συμπλήρωση της 25ετίας να είχαν ακόμα ανήλικο το παιδί.
• Ασφαλισμένοι του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ γεννημένοι το πρώτο τρίμηνο του 1966, με 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και το τέλος του 2011. Συνταξιοδοτούνται σε ηλικία 55 ετών και 9 μηνών.
• Ασφαλισμένοι του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ γεννημένοι το 1968, με 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31 Δεκεμβρίου 2010. Βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 53 ετών.
• Μητέρες ασφαλισμένες του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (γεννημένες από τον Απρίλιο έως και τον Δεκέμβριο του 1960), με 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το τέλος του 2011. Αν έχουν παιδί γεννημένο από το 1993 και μετά, μπορούν να βγουν στη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών και 9 μηνών.
• Ασφαλισμένοι/ες του πρώην ΟΑΕΕ γεννημένοι έως και το Δεκέμβριο του 1959. Με 35 έτη ασφάλισης έως το τέλος του 2012 και με 37 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση, αποχωρούν από την αγορά εργασίας σε ηλικία 61 ετών και 3 μηνών. 

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – Μέτρα για ταχύτερη απονομή των εκκρεμών συντάξεων

Να καταβάλει κατά προτεραιότητα 15.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης -που είχαν υποβληθεί πριν από το 2018 και παραμένουν σε εκκρεμότητα- στοχεύει το υπουργείο Εργασίας. Ο νέος υπουργός Κωστής Χατζηδάκης «επιστρατεύει» ένα σχέδιο δέκα σημείων, αρχής γενομένης από την καταβολή «εθνικής σύνταξης» σε όσους είναι στην αναμονή. 

Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι πως με βάση τα επίσημα στοιχεία, στο τέλος του 2020 οι συνολικές εκκρεμότητες για κύρια σύνταξη από τα Ταμεία έφταναν τις 154.000. Παράλληλα, το σύνολο των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων ανέρχεται στις 119.694, εκ των οποίων οι 55.000 είναι ληξιπρόθεσμες (δηλαδή είναι στην αναμονή για πάνω από τρεις μήνες). 

Οι βασικοί άξονες του νέου σχεδίου του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη είναι οι εξής: 

1. Χορήγηση Εθνικής Σύνταξης για όσο διάστημα εκκρεμεί η έκδοση της οριστικής απόφασης. To ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 384 ευρώ για κάποιον που έχει 20 έτη ασφάλισης και φυσικά «πιάνει» το όριο ηλικίας (345,6 ευρώ για τη 15ετία). Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι θα εισπράξουν και τα αναδρομικά του ποσού της Εθνικής Σύνταξης ανάλογα με το χρονικό διάστημα που είναι στην αναμονή. Σε ισχύ παραμένει και η προσωρινή σύνταξη.
2. Καταβολή κατά προτεραιότητα 15.000 εκκρεμών συντάξεων που είναι στην… αναμονή πριν από το 2018. 
3. Εφαρμογή ανάλογου «μοντέλου» με τις φορολογικές δηλώσεις, που υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά. Στο πλαίσιο αυτό, θα θεσμοθετηθεί Ενιαίο Πλαίσιο Υποβολής Συνταξιοδοτικού Αιτήματος ηλεκτρονικά (δηλαδή όχι υποβολή χειρόγραφων αιτημάτων).
4. Λειτουργία Ομάδας Έργου, που είναι αρμόδια για να προετοιμάζει και να εισηγείται στην κυβέρνηση διοικητικά και νομοθετικά μέτρα για την επίσπευση της απονομής των συντάξεων, καθώς και να παρακολουθεί την εφαρμογή τους. 
5. Διεύρυνση της χρήσης των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα ειδικά για καταχώρηση δεδομένων (data entry) και δημιουργία φακέλων.
6. Ειδικά προγράμματα για την επιτάχυνση απονομής συντάξεων στα πλέον προβληματικά ασφαλιστικά ταμεία που έχουν συνενωθεί στον ΕΦΚΑ. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες εντοπίζονται στο Ταμείο των γιατρών (ΤΣΑΥ), των μηχανικών (ΤΣΜΕΔΕ) και των ναυτικών (ΝΑΤ).
7. Απλοποίηση των διαδικασιών για την έκδοση σύνταξης με την προετοιμασία κατάλληλων κανονιστικών και νομοθετικών ρυθμίσεων, ώστε να συμπτυχθούν τα βήματα που σήμερα απαιτούνται.
8. Επιτάχυνση της ψηφιοποίησης των αρχείων του ΕΦΚΑ, με αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μεταξύ άλλων, εξετάζεται η αξιοποίηση των ΚΕΠ και η δημιουργία σύγχρονων τηλεφωνικών κέντρων για να λύνουν τις απορίες των πολιτών και να τους κατευθύνουν στην εκάστοτε αρμόδια υπηρεσία.
9. Αξιοποίηση περισσότερων υπαλλήλων του ΕΦΚΑ, μεταξύ των οποίων και οι 150 νεοδιοριζόμενοι στα τμήματα ωρίμανσης συνταξιοδοτικών φακέλων και απονομών συντάξεων.
10. Σταδιακή σύνδεση έκδοσης κύριων και επικουρικών συντάξεων, με βαθμιαία ενοποίηση των δομών.