Εξαιρετικά ανησυχητικές είναι οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για την κρίση στο κόστος ζωής που συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και έχει προκαλέσει εκτόξευση τιμών σε καύσιμα και τρόφιμα, ενώ επηρεάζει όλους τους τομείς της οικονομίας και της παραγωγής.

Σύμφωνα με την έκθεσή της για τις προοπτικές της αγοράς εμπορευμάτων (Commodities Market Outlook), το σοκ από την άνοδο στις τιμές αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τουλάχιστον τα τέλη του 2024 και αυξάνει τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού.

Αυτή είναι η πρώτη συνολική ανάλυση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τον αντίκτυπο του πολέμου στις αγορές εμπορευμάτων. Ο οργανισμός, που παρέχει δάνεια και επιχορηγήσεις σε χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος, ανέφερε πως ο κόσμος αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο σοκ στις αγορές εμπορευμάτων από τη δεκαετία του 1970, το οποίο επιδεινώνεται από τους περιορισμούς στο εμπόριο τροφίμων, καυσίμων και λιπασμάτων που επιτείνουν τις ήδη αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις σε όλον τον κόσμο.

«Οι διαμορφωτές πολιτικής θα πρέπει να εκμεταλλευθούν κάθε ευκαιρία προκειμένου να αυξήσουν την οικονομική μεγέθυνση στη χώρα τους και να αποφύγουν ενέργειες που πλήττουν την παγκόσμια οικονομία», επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, αρμόδιος για τη Δίκαιη Ανάπτυξη, τον Χρηματοπιστωτικό Τομέα και τους Θεσμούς, Ίντερμιτ Τζιλ.

Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο εξαγωγέας φυσικού αερίου και λιπασμάτων και ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου. Μαζί με την Ουκρανία, αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, το 19% των εξαγωγών καλαμποκιού και στο 80% των εξαγωγών ηλιελαίου. Η παραγωγή και εξαγωγή αυτών και άλλων εμπορευμάτων έχει διαταραχθεί αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.

Η Παγκόσμια Τράπεζα, εξαιτίας της διαμορφωθείσας κατάστασης, αναμένει πως οι τιμές της ενέργειας θα αυξηθούν πάνω από 50% το 2022 προτού μετριαστούν το 2023 και 2024, ενώ οι τιμές μη ενεργειακών εμπορευμάτων, περιλαμβανομένων εκείνων της γεωργίας και των μετάλλων, θα αυξηθούν σχεδόν 20% το 2022 προτού αρχίσουν να μειώνονται.

Επίσης εκτιμά ότι οι τιμές των εμπορευμάτων θα υποχωρήσουν ελαφρά μόνο και θα παραμείνουν πολύ πάνω από τον πλέον πρόσφατο μέσο όρο πέντε ετών μεσοπρόθεσμα. «Σε περίπτωση παρατεταμένου πολέμου, ή επιπρόσθετων (δυτικών) κυρώσεων στη Ρωσία, οι τιμές θα μπορούσαν να είναι ακόμη υψηλότερες και πιο ασταθείς απ’ ό,τι προβλέπεται τώρα», ανέφερε.

Για την αντιμετώπιση της κρίσης, η Παγκόσμια Τράπεζα αντιτίθεται στις φορολογικές ελαφρύνσεις και τις επιδοτήσεις που, όπως αναφέρει, τείνουν να επιτείνουν τις ελλείψεις στην προσφορά και τις αυξήσεις των τιμών. Προτείνει αντ’ αυτού προγράμματα σχολικών γευμάτων, καθώς και μεταβιβάσεις μετρητών και προγράμματα δημόσιας απασχόλησης για ευάλωτες ομάδες.