Η κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες ένα πακέτο μέτρων 2,5 δισ. ευρώ, με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τα προηγούμενα. Τα νέα μέτρα εστιάζουν στην επόμενη μέρα και μπορούν να θεωρηθούν προάγγελος της επιχείρησης σταδιακού ανοίγματος της οικονομίας.

Από τις χθεσινές ανακοινώσεις «έλειπαν» τα κλασικά μέτρα στήριξης. Η κυβέρνηση δεν είπε το παραμικρό για το εάν θα επεκταθούν και για ποιους οι αναστολές συμβάσεων τον Απρίλιο ή εάν θα επεκταθούν και για ποιους τα μηδενικά ενοίκια. Αρμόδιες πηγές οι οποίες ρωτήθηκαν, χαρακτηριστικά ανέφεραν «κάθε πράγμα στην ώρα του», συνδέοντας προφανώς την όποια επέκταση των μέτρων με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας, οι οποίες με τη σειρά τους θα δώσουν το σήμα για την έναρξη της επιχείρησης «απελευθέρωση» της οικονομίας και της κοινωνίας.

Ο εμπορικός κόσμος έχει διαμηνύσει, σύμφωνα με πληροφορίες, πως αν τα κλειστά μαγαζιά «περάσουν» και τον Απρίλιο, η κατάσταση θα είναι για πολλούς μη διαχειρίσιμη και το σενάριο αυτό απεύχεται τόσο το οικονομικό επιτελείο όσο και η κυβέρνηση συνολικά. Η πανδημία όμως έχει διαλύσει τα προηγούμενα σχέδια…

Το πακέτο

Τα «βαριά χαρτιά» του νέου πακέτου μέτρων δεν είναι άλλα από το «κούρεμα» σε συνδυασμό με το λίφτινγκ στο μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής, η επιδότηση πάγιων δαπανών και η Γέφυρα της επιδότησης επιχειρηματικών δανείων. Αφορούν συνολικά 500.000 επιχειρήσεις με 230.000 εργαζόμενους.

Επιμέρους 100.000 επιχειρήσεις κερδίζουν 570 εκατ. ευρώ μη επιστρεπτέας προκαταβολής, 100.000 επιχειρήσεις θα διαπιστώσουν από τον Μάιο ότι το δημόσιο θα τους πληρώνει έως και το 90% της δόσης των δανείων τους (600 ευρώ η μέγιστη μηνιαία επιχορήγηση ατομικής επιχείρησης ή ελεύθερου επαγγελματία και 50.000 ευρώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις) ενώ το πλήθος των ωφελούμενων επιχειρήσεων από το μέτρο της επιδότησης πάγιων δαπανών θα προκύψει κατόπιν εορτής, αφού δηλαδή υποβληθούν οι αιτήσεις και γίνει η μοιρασιά του προϋπολογισμού των 500 εκατ. ευρώ.

Μόνο αυτά τα μέτρα αθροίζουν ενισχύσεις 2,170 δισ. ευρώ, οι οποίες επιμερίζονται σε 1 δισ. ευρώ από τον έβδομο κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής, 570 εκατ. ευρώ από το «κούρεμα» 30%-50% στους τρεις πρώτους κύκλους, 500 εκατ. ευρώ από την επιδότηση πάγιων δαπανών και 300 εκατ. ευρώ από τη Γέφυρα ΙΙ.

Τα «κλειδιά» της επιστρεπτέας

Κάθε παρέμβαση έχει χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν στοχευμένες κινήσεις. Οι ενισχύσεις δεν δίνονται σε όλους, αλλά με συγκεκριμένα κριτήρια, παράμετρος που αναδεικνύει και τους λεπτούς χειρισμούς στο δημοσιονομικό-ταμειακό μέτωπο.

Με βάση τις ανακοινώσεις, προκύπτουν τρεις εναλλακτικές για όσους έχουν λάβει ενισχύσεις από τους τρεις πρώτους κύκλους επιστρεπτέας προκαταβολής. Μπορούν να αξιοποιήσουν το «κούρεμα» των οφειλών τους και να αποπληρώσουν το υπόλοιπο σε 60 μηνιαίες δόσεις έως το τέλος του 2027 ή να κερδίσουν έξτρα έκπτωση 15% εξοφλώντας τα δανεικά έως το τέλος του έτους. Υπάρχει και η εναλλακτική να λάβουν έξτρα ενίσχυση ίση με το 35% των κεφαλαίων που έχουν ήδη λάβει με τη μορφή πιστωτικού συμψηφισμών φόρων και εισφορών έως το τέλος του έτους, αλλά να εξοφλήσουν στη συνέχεια, χωρίς κούρεμα, το αρχικό ποσό των ενισχύσεων.

Ας δούμε ένα παράδειγμα. Επιχείρηση η οποία είχε πέρυσι πτώση τζίρου 30% και έχει πάρει από τους τρεις πρώτους κύκλους επιστρεπτέα προκαταβολή 100.000 ευρώ, έχει τρεις επιλογές:

1. Να επιστρέψει 50.000 ευρώ σε 60 μηνιαίες δόσεις με την πρώτη τον Ιανουάριο του 2022 και την τελευταία το 2027
2. Να επιστρέψει εφάπαξ τις 50.000 ευρώ έως το τέλος του έτους με έκπτωση 15%, καταβάλλοντας τελικά 42.500 ευρώ
3. Να πάρει έξτρα ενίσχυση 35.000 ευρώ έως το τέλος του έτους και να επιστρέψει σε 60 δόσεις 100.000 ευρώ.

Οι πάγιες δαπάνες

Το μέτρο σχεδιάζεται να κάνει πρεμιέρα τον Μάιο και αφορά επιχειρήσεις με σημαντική πτώση τζίρου το 2020, οι δαπάνες των οποίων δεν καλύφθηκαν πλήρως από τα μέτρα ενίσχυσης.

Από τη μία πλευρά του λογαριασμού θα μπουν οι δαπάνες για μισθούς, ασφαλιστικές εισφορές, φως, νερό, τηλέφωνο, ενοίκια, τόκους και λειτουργικά έξοδα. Από την άλλη, οι ενισχύσεις που έχει λάβει η επιχείρηση. Μεγάλο μέρος των ακάλυπτων πάγιων δαπανών θα καλυφθεί από το υπουργείο Οικονομικών με τη μορφή κουπονιών συμψηφισμού με φόρους και εισφορές έως το τέλος του έτους.

Για παράδειγμα επιχείρηση είχε πέρυσι δαπάνες 10.000 ευρώ και έχει λάβει ενισχύσεις που καλύπτουν τις 6.000 ευρώ. Για μεγάλο μέρος των υπόλοιπων 4.000 ευρώ θα λάβει ένα πιστωτικό ποσό στον λογαριασμό της στο Taxisnet και με αυτό θα μπορεί να πληρώνει έως το τέλος του έτους ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος ή ασφαλιστικές εισφορές.

Ως ενισχύσεις θα λαμβάνονται υπόψη αυτές που έλαβε η επιχείρηση μέσα στο 2020, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας. Το ποσοστό της ενίσχυσης θα προσδιοριστεί αφού ολοκληρωθούν οι αιτήσεις των επιχειρήσεων, με βάση τον διαθέσιμο προϋπολογισμό του προγράμματος (500 εκατ. ευρώ). Το ποσοστό της ενίσχυσης θα διαφοροποιείται με βάση την πτώση του τζίρου, καθώς θα είναι υψηλότερο για επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου άνω του 60%.

Παράλληλα, θα υπάρχουν και ανώτατα όρια στο ύψος της ενίσχυσης, το οποίο:

• Δεν μπορεί να υπερβαίνει το 70% επί των ζημιών προ φόρων για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και το 90% για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
• Δεν μπορεί να υπερβαίνει την απώλεια τζίρου μεταξύ του 2020 και του 2019, με ειδική μέριμνα, όμως, για τις νέες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που άνοιξαν πρόσφατα υποκατάστημα.
• Δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,5 εκατ. ευρώ.

Οι δικαιούχοι υποχρεούνται να διατηρήσουν κατά μέσο όρο τον αριθμό του προσωπικού που απασχολούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2021.

Σύμφωνα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα, ο στόχος είναι, μετά τη διαδικασία αιτήσεων, τα πιστωτικά να εκδοθούν έως τα τέλη Μαΐου 2021.

Το δημόσιο πληρώνει δάνεια

Για οκτώ μήνες, αρχής γενομένης από τη δόση Απριλίου, το δημόσιο θα πληρώνει ακόμα και το 90% της δόσης επιχειρηματικών δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών.

Κάθε μήνα, το μέγιστο ποσό επιδότησης της δόσης δανείου θα είναι έως 600 ευρώ για ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες και έως 50.000 ευρώ για μεσαίες επιχειρήσεις. Διαβατήριο για το πρόγραμμα συνιστά η πτώση τζίρου τουλάχιστον 20% το 2020 σε σχέση με το 2019 και υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια.

Για την ατομική επιχείρηση ή τον ελεύθερο επαγγελματία:

1. να μην απασχολεί προσωπικό,
2. να έχει ετήσιο κύκλο εργασιών έως 42.000 ευρώ,
3. να έχει καταθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έως 40.000 ευρώ,
4. να διαθέτει λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα -όπως μετοχές και ομόλογα- αξίας έως 40.000 ευρώ και
5. να διαθέτει ακίνητη περιουσία -μη υποθηκευμένη- αξίας έως 600.000 ευρώ.

Τα παραπάνω όρια επιλεξιμότητας αυξάνουν όσο μεγαλώνει το μέγεθος της επιχείρησης.

Για τη μεσαία επιχείρηση, τα κριτήρια είναι:

1. να έχει έως 250 άτομα προσωπικό,
2. να έχει ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ,
3. να έχει καταθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έως 25 εκατ. ευρώ
4. να διαθέτει λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα -όπως μετοχές και ομόλογα- αξίας έως 3,75 εκατ. ευρώ και
5. να διαθέτει ακίνητη περιουσία -μη υποθηκευμένη- αξίας έως 50 εκατ. ευρώ.

Μέσω του προγράμματος καλύπτονται τόσο εξυπηρετούμενα όσο και μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Εάν το επιχειρηματικό δάνειο είναι εξυπηρετούμενο, τότε η καταβολή της επιδότησης ξεκινά ένα μήνα μετά την έγκριση της επιδότησης. Η καταβολή της πρώτης δόσης σχεδιάζεται στις 31 Μαΐου και θα αφορά αναδρομικά και στη δόση δανείου του Απριλίου.

Εάν το επιχειρηματικό δάνειο είναι μη εξυπηρετούμενο, τότε ο οφειλέτης θα πρέπει πρώτα να ρυθμίσει το δάνειό του, το αργότερο έως τις 15 Ιουλίου, και εν συνεχεία θα γίνει η καταβολή της επιδότησης, η οποία ξεκινά ένα μήνα μετά τη σύναψη σύμβασης ρύθμισης δανείου με την τράπεζα ή τον διαχειριστή δανείου.