Οι παγίδες που αντιμετωπίζουν όσοι έχουν εγγυηθεί για δάνεια άλλων
Η αύξηση των κόκκινων δανείων έχει φέρει στην επιφάνεια αρκετά προβλήματα που σχετίζονται με τις ευθύνες του εγγυητή. Αρκετοί πολίτες που είχαν εγγυηθεί δάνεια για λογαριασμό τρίτων στο παρελθόν βρίσκονται σήμερα "στριμωγμένοι", καθώς πολλοί δανειολήπτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους λόγω της οικονομικής κρίσης.
Η αύξηση των κόκκινων δανείων έχει φέρει στην επιφάνεια αρκετά προβλήματα που σχετίζονται με τις ευθύνες του εγγυητή. Αρκετοί πολίτες που είχαν εγγυηθεί δάνεια για λογαριασμό τρίτων στο παρελθόν βρίσκονται σήμερα "στριμωγμένοι", καθώς πολλοί δανειολήπτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους λόγω της οικονομικής κρίσης.
Ο εγγυητής είναι η ασφάλεια του δανειολήπτη, αλλά και της τράπεζας και στην τελική είναι εκείνος που καλείται να πληρώσει το «μάρμαρο».
Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή, αφού σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν μπορέσει να καλύψει το δάνειο του, τότε το χρέος βαρύνει στο ακέραιο τον εγγυητή. Και το σημαντικότερο είναι ότι ο τελευταίος δεν μπορεί να αποδεσμευθεί από το ρόλο του.
Για να απαλλαγεί κάποιος από τις υποχρεώσεις του εγγυητή, θα πρέπει ο δανειολήπτης να το ζητήσει από την τράπεζα, να προτείνει νέο πρόσωπο και, εφόσον η τράπεζα το δεχθεί, να γίνει νέα προσημείωση ακινήτου, ώστε να φαίνεται το όνομα του νέου εγγυητή. Η διαδικασία αυτή, πέραν της δυσκολίας που παρουσιάζει, έχει και έξοδα.
Οι σύζυγοι και τα διαζύγια
Το πρόβλημα είναι έντονο, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συζύγων, που έλαβαν στεγαστικό δάνειο (ο σύζυγος ως δανειολήπτης και η σύζυγος ως εγγυήτρια ή το αντίστροφο) και πριν τη λήξη του δανείου προχώρησαν σε διαζύγιο.
Στην περίπτωση αυτή ο εγγυητής δεν απαλλάσσεται αυτομάτως, αφού για να συμβεί αυτό θα πρέπει να συναινέσει ο δανειολήπτης -που θα προτείνει και νέο πρόσωπο-, αλλά να συμφωνήσει και η τράπεζα.
Σύμφωνα με το νόμο ο εγγυητής είναι «ο συμμετέχων σε µία σύµβαση δια της οποίας δεσμεύεται να αποπληρώσει το ποσό του δανείου ο εγγυητής αντί του δανειολήπτη σε περίπτωση που αυτός δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις οικονοµικές του υποχρεώσεις».
Υποχρέωση για όλο το ποσό
Ο εγγυητής, ευθύνεται για όλο το ποσό του δανείου που έχει εγγυηθεί, ξεχωριστά από τον κυρίως οφειλέτη.
Και εδώ πρέπει να σημειώσουμε το εξής:
Έστω ότι ο κυρίως οφειλέτης προσφύγει στο Ειρηνοδικείο, και εκδοθεί μια ευνοϊκή απόφαση για αυτόν, τότε ο εγγυητής δεν προστατεύεται από την απόφαση αυτή και πρέπει να κάνει ξεχωριστή αίτηση στο Ειρηνοδικείο. Και ανάλογα με την οικονομική του κατάσταση θα εκδοθεί η απόφαση.
Που σημειωτέον μπορεί να είναι διαφορετική από την απόφαση για τον κυρίως οφειλέτη.
Οι εγγυητές, σε περίπτωση δικής τους υπερχρέωσης, μπορούν να ζητήσουν οι ίδιοι αυτοτελώς, ανεξάρτητα από τον πρωτοφειλέτη, την υπαγωγή τους στη διαδικασία του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Υπό τον όρο ότι «πληρούν και οι ίδιοι τις προϋποθέσεις του νόμου», δηλαδή εφόσον είναι «φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών» (άρθρο 1§1 του ν. 3869/2010).
Δεν εντάσσεται στο "κούρεμα"
Στο συμφωνητικό του δανείου, η εγγύηση αφορά το σύνολο του ποσού, ανεξάρτητα από «κουρέματα» και άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις, σημειώνουν νομικοί κύκλοι. Δηλαδή, μπορεί μεν ο δανειολήπτης, προσφεύγοντας στο δικαστήριο να εξασφαλίσει «κούρεμα» του κεφαλαίου και στο τέλος να πληρώσει λιγότερα χρήματα, η τράπεζα όμως μπορεί να απαιτήσει το υπόλοιπο ποσό από τον τριτεγγυητή.
Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, αλλά και καταναλωτικές οργανώσεις, θα πρέπει: ο ειρηνοδίκης που καλείται να προσδιορίσει δικάσιμο για την αίτηση υπαγωγής του υπερχρεωμένου πρωτοφειλέτη στη διαδικασία του Ν 3869/2010, θα πρέπει να διατάσσει (σύμφωνα με το άρθρο 748§3 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας), την κλήτευση και των προσώπων που έχουν εγγυηθεί για το δάνειο, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα πληροφόρησης για τις ενέργειες του πρωτοφειλέτη καθώς και τη δυνατότητα να εκτιμήσουν, αν είναι αναγκαίο να υποβάλλουν και οι ίδιοι αυτοτελώς αίτηση υπαγωγής στην ίδια διαδικασία