Την πεποίθησή του ότι η αλλαγή για την Εθνική Τράπεζα είναι αναγκαία και το σχέδιο μετασχηματισμού θα επιτύχει χωρίς να υπάρξει ανάγκη αύξησης κεφαλαίου, δήλωσε ο Παύλος Μυλώνάς, δ/νων σύμβουλος της τράπεζας, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με αφορμή και την παρουσίαση του στρατηγικού σχεδίου μετασχηματισμού σε ορίζοντα τετραετίας που έγινε χθες σε επενδυτές στο Λονδίνο.

Ο κ. Μυλωνάς αναφέρθηκε σε νέες λύσεις για όσους έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην στεγαστική πίστη (κόκκινα δάνεια) και ήδη βρίσκονται σε αδυναμία να τα εξυπηρετήσουν και είναι διαθέσιμοι για συνεργασία και ρύθμιση.

Οι νέες αυτές ρυθμίσεις θα περιλαμβάνουν και «κούρεμα» μέχρι και περίπου 35% και θα γίνονται με συγκεκριμένα αυστηρά κριτήρια και προϋποθέσεις, για όσους πραγματικά το έχουν ανάγκη και είναι συνεργάσιμοι, δίνοντας ιδιαίτερα έμφαση ότι δεν θα πρέπει να επηρεαστεί σε καμία περίπτωση η κουλτούρα πληρωμών.

Ο κ. Μυλωνάς είπε ότι η οικονομία βελτιώνεται, ότι η Εθνική Τράπεζα έχει πλεονεκτήματα που δεν έχει εκμεταλλευτεί και με νέα διοικητική ομάδα που διαθέτει είναι σε θέση που προχωρήσει το σχέδιο του μετασχηματισμού της ΕΤΕ.

Επίσης δήλωσε ότι η τράπεζα ετοιμάζει τρεις κινήσεις μέσα στον χρόνο, με πωλήσεις πακέτων κόκκινων δανείων.

Σε σχέση με την Εθνική Ασφαλιστική, είπε ότι η τράπεζα έχει υποχρέωση να την πωλήσει μέχρι το τέλος του 2020 και δήλωσε ότι καλύτερη τιμή μπορεί να επιτευχθεί με την είσοδο στρατηγικού επενδυτή και όχι με την πώληση σε fund.

Θεωρεί ότι το κλίμα θα είναι κατάλληλο για να ξεκινήσει διερεύνηση της αγοράς για στρατηγικό επενδυτή μετά τις εκλογές και δήλωσε ότι αυτή την περίοδο είναι σε συζητήσεις με τους συμβούλους και για την επικαιροποίηση του business plan.

Σε σχέση με το ΛΕΠΕΤΕ (Λογαριασμός Επικούρησης Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος) είπε ότι πρέπει να συγκλίνουν κυβέρνηση – συνταξιούχοι και Εθνική Τράπεζα και είναι αναγκαίο οι συνταξιούχοι να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις τους, η κυβέρνηση να αποδεχθεί να πάνε στο Δημόσιο και η Εθνική να εισφέρει τα 35 εκατ. για να συνεχιστεί η καταβολή του επικουρικού.

Τα στεγαστικά δάνεια

Το νέο μοντέλο αναδιάρθρωσης στεγαστικών δανείων «split & settle» («διάσπαση και ρύθμιση») προβάλλεται από την Εθνική ως «η πιο γενναιόδωρη λύση της αγοράς», καθώς «παρέχει μεγαλύτερη άφεση χρέους, σε σχέση με προηγούμενα προϊόντα». Το ποσοστό «κουρέματος» της οφειλής αυξάνεται όσο περισσότερο το υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά την αξία της κατοικίας και φθάνει στο 37%, σε ένα παράδειγμα που αναλύει η Εθνική στην παρουσίαση του επιχειρησιακού της σχεδίου.

Η τράπεζα προσφέρει αυτό το «κούρεμα», όπως εξηγείται, χάρη στο υψηλό ποσοστό κάλυψης του αποθέματος στεγαστικών δανείων με προβλέψεις.

Τα πλεονεκτήματα του «split & settle», το οποίο σημειωτέον υιοθετείται και για τους πελάτες που μπορούν να υπαχθούν στο νέο νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, ώστε να λάβουν κρατική επιδότηση της μηνιαίας δόσης, είναι ότι οδηγεί σε πιο προσιτή μηνιαία δόση και σε μεγαλύτερο «κούρεμα» του υπολοίπου του δανείου σε σχέση με την αξία της κατοικίας (Loan to Value Ratio - LTV), ώστε αυτή να υποχωρεί σε ποσοστό χαμηλότερο του 100%.

Είναι μια λύση, κατά την Εθνική, που μπορεί πιο εύκολα να κατανοήσει ο δανειολήπτης και να προωθηθεί από το δίκτυο της τράπεζας.

Το παράδειγμα

Για την κατανόηση του «split & settle», η Εθνική παρουσιάζει ένα παράδειγμα, το οποίο οδηγεί σε «κούρεμα» του υπολοίπου και της μηνιαίας δόσης κατά 37%.

Η γενική αρχή είναι ότι η τράπεζα ζητάει από τον πελάτη να πληρώσει μόνο το 20% του ποσού του δανείου που ξεπερνά την αξία του ενεχύρου και το 80% του ποσού που καλύπτεται από το ενέχυρο.

Έτσι:

Για ένα στεγαστικό με υπόλοιπο 140.000 ευρώ και με αξία κατοικίας 100 χιλιάδων ευρώ, με εξόφληση σε 25 χρόνια, ο δανειολήπτης πληρώνει δόση 637 ευρώ το μήνα.
Με αυτά τα δεδομένα το LTV (αξία δανείου σε σχέση με αξία ενεχύρου) είναι στο 140%, δηλαδή το υπόλοιπο του δανείου είναι 40% μεγαλύτερο από την αξία της κατοικίας.
Η τράπεζα «κουρεύει» το υπόλοιπο ως εξής: για το τμήμα του δανείου που ξεπερνά την αξία του ενεχύρου (40.000 ευρώ) ζητάει από τον πελάτη μόνο το 20%, δηλαδή 8.000 ευρώ. Για το τμήμα που καλύπτεται από την αξία του ενεχύρου (100.000 ευρώ) ζητάει το 80%, δηλαδή 80.000 ευρώ. Έτσι, το νέο υπόλοιπο δανείου που θα εξυπηρετήσει ο δανειολήπτης μειώνεται στα 88.000 ευρώ, δηλαδή «κουρεύονται» 52.000 ευρώ από την οφειλή, ποσό που αντιστοιχεί στο 37% του αρχικού υπολοίπου.
Αντίστοιχη είναι και η μείωση της μηνιαίας δόσης, που μειώνεται στο παράδειγμα αυτό κατά 37%, από 637 σε περίπου 400 ευρώ. Σε αυτό το ποσό δεν υπολογίζεται πιθανή επιδότηση με βάση το νέο νόμο για την πρώτη κατοικία.

Είναι σαφές ότι στόχος της Εθνικής είναι να «ελαφρύνει» περισσότερο όσους δανειολήπτες έχουν και το μικρότερο κίνητρο να πληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια, δηλαδή εκείνους που οφείλουν δυσανάλογα μεγάλο ποσό σε σχέση με την αξία της κατοικίας τους.

Από το κείμενο της παρουσίασης δεν είναι σαφές αν η Εθνική προσφέρει μείωση κεφαλαίου και στις περιπτώσεις όπου το υπόλοιπο της οφειλής καλύπτεται πλήρως από την αξία του ενεχύρου. Αν, δηλαδή, από ένα δανειολήπτη που χρωστάει 90.000, ενώ η αξία της κατοικίας είναι 100.000 ευρώ, η τράπεζα θα ζητήσει να εξυπηρετήσει το 80% της οφειλής του, δηλαδή 72.000 ευρώ.
«Φιλικό πλαίσιο για τις τράπεζες»

Η Εθνική, σχολιάζοντας την τελευταία τροποποίηση του νόμου Κατσέλη με το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας τονίζει ότι πρόκειται για μια ρύθμιση «φιλική προς τις τράπεζες» (“creditor friendly legal framework”). Όπως εξηγείται, μεταξύ άλλων, τα κριτήρια υπαγωγής στη ρύθμιση είναι πιο περιοριστικά και μειώνουν το ύψος των δανείων της Εθνικής, που μπορούν να υπαχθούν στο νόμο, στο ποσό των 2,2 δισ. ευρώ.

Επίσης, τονίζεται ότι το νέο πλαίσιο υποστηρίζεται από πιθανές κρατικές επιδοτήσεις, ενώ προσφέρει αρκετά σημαντικά πλεονεκτήματα στους πιστωτές, όπως η δυνατότητα να βγάλουν γρήγορα σε πλειστηριασμό τις κατοικίες όσων αθετούν ρυθμίσεις, πιο γενναιόδωρα κίνητρα για απόσυρση προηγούμενων αιτήσεων υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη, επιτάχυνση πλειστηριασμών για όσους δεν εντάσσονται στο νέο πλαίσιο και πιο γρήγορες δικαστικές διαδικασίες.

Η Εθνική σημειώνει ότι για μια οικογένεια με δύο παιδιά η επιδότηση δόσης είναι 40-50%, για όσους έχουν εισόδημα χαμηλότερο από 15.550 ευρώ και 20-30% για όσους έχουν εισόδημα 15.550 – 31.000 ευρώ.

Τα ισχυρά πλεονεκτήματα της Εθνικής

Ο κ. Μυλωνάς αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα της Εθνικής Τράπεζας, όπως η υψηλή καταθετική της βάση, η πλεονάζουσα ρευστότητα, οι υψηλές προβλέψεις για NPEs και κυρίως η αξιοπιστία της στο εγχώριο κοινό, που αποτελούν μαζί με την αλλαγή του management team τα όπλα για την επιτυχία του μετασχηματισμού.

Η τράπεζα καλείται να αξιοποιήσει την αύξηση της ζήτησης κυρίως για εταιρικές χορηγήσεις, να αναπτύξει σταυροειδείς πωλήσεις επί της καταθετικής βάσης των 5 εκατ. πελατών και να μειώσει τα λειτουργικά της κόστη. Στην ανάγκη μείωσης του κόστους ο Π. Μυλωνάς έκανε ειδική αναφορά, τονίζοντας ότι αποτελεί πρόβλημα που έρχεται από παλιά, με την Εθνική να έχει δείκτη κόστους προς έσοδα σημαντικά υψηλότερο από τον ανταγωνισμό.

Η αύξηση των εσόδων από τόκους και προμήθειες, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η μείωση των λειτουργικών εξόδων, λόγω περικοπής δικτύου και προσωπικού θα οδηγήσουν σε βάθος τετραετίας (σ.σ. τέλος 2022) το δείκτη εξόδων προς έσοδα στο 45%.

Αν ο παραπάνω στόχος επιτευχθεί και η Εθνική συρρικνώσει τα NPEs στο 5% των συνολικών χορηγήσεων ως το τέλος του 2022, μειώνοντας δραστικά τις προβλέψεις, θα επιτύχει απόδοση ιδίων κεφαλαίων 5% το 2020 και 11% το 2022, ενώ για την επιθετική μείωση των NPEs δεν θα χρειαστεί αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Ανάγκη ριζικής αλλαγής

Για να τα πετύχει όλα αυτά, θα πρέπει η Εθνική να αλλάξει ριζικά. Το στίγμα των αλλαγών το έδωσε ο κ. Μυλωνάς σημειώνοντας πως «οι πελάτες μας μάς εμπιστεύονται αλλά τους... βγάζουμε την πίστη. Χρειαζόμαστε μοντέρνο προσωπικό, τα απαραίτητα ψηφιακά εργαλεία και συστήματα αξιολόγησης. Θυμίζουμε Δημόσιο και αυτό πρέπει να αλλάξει».

Όσον αφορά την αύξηση των οργανικών επιδόσεων, η διοίκηση του ομίλου στάθηκε ιδιαίτερα στο πόσο ρεαλιστικό είναι το πλάνο, σημειώνοντας πως η αύξηση στα καθαρά έσοδα από τόκους και προμήθειες θα έρθει κυρίως από την αύξηση των εταιρικών χορηγήσεων, που προβλέπεται να αποτελέσουν το 75% των νέων δανείων της τετραετίας 2019-2022.

Η νέα παραγωγή θα βελτιώσει σταδιακά την απόδοση του χαρτοφυλακίου και θα υποκαταστήσει τα δάνεια που θα εξοφληθούν ή θα πωληθούν (NPEs ονομαστικής αξίας περίπου 7 δισ. ευρώ). Από τις ανακτήσεις λόγω ρυθμίσεων και οριστικών διευθετήσεων εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν γύρω στα 5 δισ. στην τετραετία.
Η προσοχή της Εθνικής εστιάζεται στις αναδιαρθρώσεις προβληματικών στεγαστικών δανείων, που αποτελούν το 50% του συνολικού χαρτοφυλακίου των NPEs.