Μετά την απόφασή του να «παγώσει» τα επιτόκια βάσει των οποίων υπολογίζονται οι προσαυξήσεις που επιβαρύνουν τους πολίτες στα ληξιπρόθεσμα χρέη τους, το υπουργείο Οικονομικών κάνει ακόμη ένα βήμα, ώστε να διευκολύνει τους οφειλέτες προκειμένου αυτοί να υπαχθούν στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων: Για τον επόμενο χρόνο παύει η υποχρέωση των πολιτών να προσκομίζουν συγκεκριμένα δικαιολογητικά. Δεν αποκλείεται όμως αυτές οι κινήσεις να έχουν και συνέχεια.

Ο «πάγος» στα επιτόκια των ρυθμίσεων

Σε κάθε περίπτωση ήδη έχουν γίνει δύο κινήσεις που σκιαγραφούν τη στρατηγική του υπουργείου Οικονομικών να διευκολύνει όσους χρωστούν στην Εφορία με τέτοιο τρόπο ώστε αυτοί να επιδείξουν συνέπεια στην αποπληρωμή των χρεών τους.

Η πρώτη κίνηση έγινε με τον «πάγο» που έβαλε το υπουργείο στα επιτόκια που επιβάλλονται σε όσους καθυστερούν να εκπληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις αλλά και για όσους έχουν ενταχθεί στην πάγια ρύθμιση, αποπληρώνοντας τα χρέη τους σε έως 24-48 δόσεις.

Τα συγκεκριμένα επιτόκια αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και η αύξηση των επιτοκίων του ευρώ από τον περασμένο Ιούλιο μέχρι και σήμερα κατά 1,5%, έσφιγγε τη θηλειά γύρω από το λαιμό των νοικοκυριών που αποπληρώνουν τα χρέη τους. Έτσι, κατ΄ εξαίρεση και για ένα έτος (έως 2 Νοεμβρίου 2023) το υπουργείο Οικονομικών δεν μεταβάλλει τα επιτόκια του άρθρου 53 του ΚΦΔ που αφορούν τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής φόρου και τους τόκους επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων φόρων. Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο εκπρόθεσμης καταβολής φόρου παραμένει στο 8,76% ετησίως ή 0,73% για κάθε μήνα καθυστέρησης και στο 6% ετησίως ή 0,50% για κάθε μήνα σε περίπτωση επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων φόρων.

Σε ποια επίπεδα όμως διαμορφώνονται σήμερα τα επιτόκια;

• Καθυστέρηση πληρωμής φορολογικών υποχρεώσεων. Ο,73% από την επόμενη μέρα της λήψης της φορολογικής υποχρέωσης
• Πάγια ρύθμιση. Το επιτόκιο ανέρχεται στο 4,37% για όσους εξοφλήσουν την οφειλή σε 12 δόσεις και σε 5,87% για 24 δόσεις 5,87%. Το επιτόκιο της πάγια ρύθμισης θα επανεξεταστεί το 2023 με τη δημοσιοποίηση της ετήσιας έκθεσης του Διοικητή της ΤτΕ. Σημειώνεται ότι για οφειλές που ρυθμίζονται σε έως 12 δόσεις ο τόκος υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ.
• Ρύθμιση 120 δόσεων. Το επιτόκιο ανέρχεται στο 3%.
• Χρέη πανδημίας. Τα χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας μπορούσαν να ρυθμιστούν σε έως και 72 δόσεις. Για όσους εξοφλήσουν την οφειλή τους σε 36 δόσεις δεν υπάρχει τόκος, ενώ για περισσότερες δόσεις το επιτόκιο διαμορφώνεται στο 2,5%.

Η διευκόλυνση για όσους έχουν χρέη άνω των 50.000 ευρώ

Το υπουργείο έκανε όμως ακόμη μία κίνηση: Διευκολύνει όσους έχουν χρέη πάνω από 50.000 ευρώ να αποφύγουν την γραφειοκρατία και να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση.

Συγκεκριμένα βάσει νόμου, για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι απαραίτητη η αναλυτική δήλωση όλων των εισοδημάτων, περιουσιακών στοιχείων και τυχόν οφειλών προς τρίτα πρόσωπα, η διαπίστωση ότι έχουν υποβληθεί οι φορολογικές δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας και η προσκόμιση στοιχείων από τα οποία προκύπτει η πρόσκαιρη οικονομική αδυναμία και η δυνατότητα τήρησης των όρων της ρύθμισης, με υπογραφή για τον έλεγχο και την πιστοποίηση αυτών από ανεξάρτητο εκτιμητή, αν οι συνολικές βασικές οφειλές υπερβαίνουν το ποσό των 50.000 ευρώ

Η τρίτη αυτή προϋπόθεση που προβλέπει τη βεβαίωση από ανεξάρτητο εκτιμητή έχει ανασταλεί και πλέον η αναστολή παίρνει ακόμη ένα έτος παράταση σύμφωνα με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών «Επείγουσες φορολογικές ρυθμίσεις – Τροποποίηση του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας – Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων και του Δικτύου Κρατικών Ενισχύσεων – Λοιπές ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών» που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση. 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, η παράταση της αναστολής ισχύος της περ. γ΄ της παρ. 6 της υποπαρ. Α.2 της παρ. Α του πρώτου άρθρου του ν. 4152/2013 (Α’ 107), για ένα έτος ακόμα, και συγκεκριμένα από τις 28.10.2022 έως και τις 27.10.2023 κρίθηκε απαραίτητη, προκειμένου η πάγια ρύθμιση του ν. 4152/2013 να προσαρμοστεί στην παρούσα οικονομική συγκυρία, να αρθούν τα εμπόδια υπαγωγής, που σχετίζονται με τη βεβαίωση εκτιμητή, τις εγγυήσεις και εμπράγματες ασφάλειες, στην εν λόγω ρύθμιση και να διευκολυνθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις για την τακτοποίηση των υποχρεώσεών τους προς τη Φορολογική Διοίκηση.

Εγγυήσεις ή εμπράγματα βάρη που τυχόν έχουν παρασχεθεί κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων εξακολουθούν να ισχύουν. Η εν λόγω διευκόλυνση των οφειλετών καταλαμβάνει και τις ήδη χορηγηθείσες πάγιες ρυθμίσεις, ενώ με την επανέναρξη ισχύος των σχετικών διατάξεων μετά τη λήξη της αναστολής, η υποχρέωση προσκόμισης των ως άνω δικαιολογητικών και εγγυήσεων δεν θα καταλαμβάνει τις ήδη χορηγηθείσες ρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της αναστολής.

Και το σενάριο για 48 δόσεις

Όπως όλα δείχνουν το υπουργείο Οικονομικών έχει επικεντρώσει στο πεδίο των χρεών προς το δημόσιο και επιχειρεί να διαμορφώσει τέτοιες συνθήκες που θα επιτρέψουν στους φορολογούμενους να κλείσουν τους ανοιχτούς τους λογαριασμούς με την Εφορία. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα ότι στο τραπέζι έχει πέσει ο διπλασιασμός του αριθμού των δόσεων της πάγιας ρύθμισης για τα χρέη προς την Εφορία από τις 24 στις 48 δόσεις.

Στο μεταξύ, νέο κύμα κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών, μισθών, συντάξεων, ενοικίων και γενικά ποσών εις χείρας τρίτων, δρομολόγησε η Εφορία μετά τη νέα έκρηξη των χρεών που καταγράφηκε και τον μήνα Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, το σύνολο των οφειλετών προς την Εφορία ανέρχεται σε 4.240.749 φορολογούμενους ή οι μισοί φορολογούμενοι. Από αυτούς, οι 2.020.050, ή το 25% είναι οφειλέτες στους οποίους δύναται να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, ενώ οι υπόλοιποι, είτε έχουν μικρά ληξιπρόθεσμα χρέη είτε δεν έχουν ακόμη στοχοποιηθεί από τις εισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.

Ο αριθμός των οφειλετών που βρίσκονται στην επικίνδυνη ζώνη της λήψης αναγκαστικών μέτρων, είναι αυξημένος σε σχέση με τον μήνα Αύγουστο (2.015.850 ΑΦΜ), που δείχνει την κινητοποίηση των φοροεισπρακτόρων της Εφορίας.

Επίσης, σε 1.387.239 οφειλέτες έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα, δηλαδή κατασχέσεις αποδοχών, καταθέσεων ή και ακινήτων, αριθμός που είναι αυξημένος κατά 8.863 ΑΦΜ, σε σχέση με τον Αύγουστο.

Πρώτος στόχος οι καταθέσεις

Οι κατασχέσεις των τραπεζικών λογαριασμών των οφειλετών είναι η προτεραιότητα της ΑΑΔΕ, καθώς ολοκληρώνεται με μια εύκολη διαδικασία.

Το κατασχετήριο κοινοποιείται στο κεντρικό κατάστημα ή σε οποιοδήποτε υποκατάστημά τους και μπορεί να περιέχει περισσότερους οφειλέτες του Δημοσίου.

Στο κατασχετήριο επισυνάπτεται, για κάθε οφειλέτη, πίνακας στον οποίο αναφέρονται το είδος και το ποσό κάθε οφειλής, καθώς και ο αριθμός και η χρονολογία βεβαίωσης ή τα στοιχεία της καταχώρισης του νόμιμου-εκτελεστού τίτλου στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων της ΑΑΔΕ.

Η δήλωση του πιστωτικού ιδρύματος, γίνεται κοινή για όλους τους οφειλέτες του κατασχετηρίου εγγράφου και συνοδεύεται απαραίτητα από παραστατικό κίνησης του τραπεζικού λογαριασμού του κάθε οφειλέτη για διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ημερών πριν από την ημερομηνία επίδοσης του κατασχετηρίου και μιας ημέρας μετά από αυτήν, διαφορετικά θεωρείται ότι δεν υποβλήθηκε ποτέ δήλωση.

Η απόδοση των ποσών στην υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση γίνεται υποχρεωτικά εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος.

Κατασχέσεις εις χείρας τρίτων

Οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτων αφορούν μισθούς, συντάξεις, ενοίκια και γενικά ό,τι ποσά έχει λαμβάνει ο οφειλέτης από άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, η κατάσχεση στα χέρια τρίτου των χρημάτων, του οφειλέτη του Δημοσίου διενεργείται από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ με κατασχετήριο, μη κοινοποιούμενο στον οφειλέτη, το οποίο περιέχει:

• το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία καθώς και τον Α.Φ.Μ., εφόσον υπάρχει, του οφειλέτη και του τρίτου στα χέρια του οποίου επιβάλλεται η κατάσχεση,
• το ποσό για το οποίο επιβάλλεται η κατάσχεση,
• πίνακα χρεών του οφειλέτη ή ταυτότητα οφειλής του κατασχετηρίου, η οποία συνιστά τον μοναδικό κωδικό αριθμό ανά κατασχετήριο αίτημα και συνδέεται μονοσήμαντα με τον πίνακα,
• χρονολογία και υπογραφή του κατασχόντος.

Με το κατασχετήριο ο τρίτος καλείται εντός οκτώ (8) ημερών να καταθέσει στην υπηρεσία της ΑΑΔΕ που επέβαλε την κατάσχεση ή σε τραπεζικό λογαριασμό του Δημοσίου τα χρήματα που οφείλει στον οφειλέτη του Δημοσίου, και, εάν πρόκειται για κινητά πράγματα, να παραδώσει αυτά στον συμβολαιογράφο ή τον φύλακα που ορίζεται στο κατασχετήριο.